Ο εχθρός κάποτε ήταν τα διπλανά έθνη. Οι πόλεμοι εναντίον τους διεξάγονταν σε μεγάλες πεδιάδες, υψίπεδα και κάμπους καθώς και στις ανοιχτές θάλασσες. Στη συνέχεια εχθρός έγιναν οι τρομοκρατικές οργανώσεις. Οι πόλεμοι εναντίον τους έγιναν πιο στοχευμένοι, με μικρότερο εύρος και με σκηνικό κυρίως το αστικό πεδίο. Η Καμπούλ, η Βαγδάτη, το Τελ Αβίβ, μερικές από τις στρατιωτικοποιημένες πόλεις όπου οι δυνάμεις καταστολής πολεμούν έναν εχθρό χωρίς πρόσωπο.
Και όσο οι πόλεις μεγαλώνουν (ήδη ο συνολικός πληθυσμός των πόλεων για πρώτη φορά υπερβαίνει τον συνολικό πληθυσμό της υπαίθρου) τόσο το πρόσωπο του εχθρού θα γίνεται πιο ασαφές. Και είναι αυτή η ασάφεια του εχθρού εντός των πόλεων που κάνει ολόκληρο τον πληθυσμό τους ύποπτο και εν δυνάμει εχθρό. Ο πληθυσμός στις πόλεις του Ιράκ, της Παλαιστίνης και της Συρίας βάλλεται αδιάκριτα στο κυνήγι των απρόσωπων ανταρτών ή τρομοκρατών (ανάλογα ποια ρητορική ακολουθεί κανείς). Και σταδιακά στις πόλεις αυτές, ο εχθρός έπαυσε να είναι εκείνο το κομμάτι του πληθυσμού που εξεγέρθηκε και έγινε ολόκληρος ο πληθυσμός. Ο οποίος βέβαια χρειάζεται να ηττηθεί.
Το επίκεντρο της νέας μορφής πολεμικών συρράξεων έχει μετακινηθεί στο κέντρο των πόλεων, στους δρόμους και τις πλατείες αυτών, στους ουρανοξύστες, στα τεράστια μπλοκ διαμερισμάτων, στις φαβέλες, στις παραγκουπόλεις, στα γκέτο, στις βιομηχανικές περιοχές, στις σήραγγες των μετρό, κάτω από τις γέφυρες, στις λαϊκές αγορές και τα σούπερ μάρκετ, σε κάθε μορφή αστικής μητροπολιτικής γεωγραφίας. Ένας πόλεμος που δεν κηρύσσεται, που δεν ολοκληρώνεται, που μπορεί να διαρκεί στο διηνεκές.
Στη Βραζιλία, με αφορμή τη διοργάνωση του Μουντιάλ καταδεικνύεται χαρακτηριστικά τι σημαίνει ο εχθρός να είναι ολόκληρος ο πληθυσμός των πόλεων. Οι παγκοσμιοποιημένες ελίτ, είτε αυτές εκφράζονται από διεθνοποιημένα κεφάλαια και κερδοσκοπικούς οργανισμούς (εταιρίες και τράπεζες) είτε από φαινομενικά αθώους ή δημοφιλείς υπερεθνικούς οργανισμούς (πχ FIFA) πλέον χτυπούν τους κατοίκους των βραζιλιάνικων πόλεων ευθέως. Τους εκτοπίζουν, παίρνουν βίαια τη γη και τα σπίτια τους, μολύνουν το περιβάλλον τους, καταλαμβάνουν τις πλουτοπαραγωγικές τους πηγές, καταστρέφουν τις δουλειές τους ή μεταχειρίζονται το εργατικό δυναμικό ως σκλάβους, σε μια νέα, εξελιγμένη μορφή αποικιοκρατίας, σε μια προχωρημένη μορφή ιμπεριαλισμού του εικοστού πρώτου αιώνα.
Για να το κάνουν αυτό έχουν μετατρέψει τις δυνάμεις αστικής καταστολής, την αστυνομία δηλαδή, σε στρατό: Υπερσύγχρονος οπλισμός, βαρύς ενδυματολογικός εξοπλισμός, στρατιωτικές επιχειρήσεις, ειδικές δυνάμεις, φρουρές, τεθωρακισμένα, πύραυλοι σε ταράτσες. Το ίδιο συμβαίνει σε κάθε μητροπολιτικό κέντρο. Κάμερες, παρακολούθηση ηλεκτρονικών επικοινωνιών, βιομετρική καταγραφή προσωπικών δεδομένων, παρακολούθηση μέσω δορυφόρων και GPS, παρακολούθηση και καταστολή μέσω droids. Για την αντιμετώπιση του εχθρού, του ίδιου του πληθυσμού. Με το πρόσχημα της αστικής τρομοκρατίας, ο πυροβολισμός έγινε δικαίωμα. Ο Μενέζες (νεαρός, μετανάστης, φτωχός και συμπτωματικά Βραζιλιάνος) ήταν ένα από τα πρώτα θύματα σε αυτή τη νέα μορφή σύρραξης σε μεγαλούπολη στη δύση.
Οι τεράστιες πόλεις της Βραζιλίας, το Ρίο και το Σάο Πάολο, δείχνουν πώς θα είναι η ζωή στις μεγαλουπόλεις του μέλλοντος. Πόλεις κατειλημμένες από την αστυνομία και τις μυστικές υπηρεσίες. Πάνοπλοι αστυνομικοί παντού. Η εικόνα τους να σπέρνει τον τρόμο και να επιβεβαιώνει την επιβολή, μετατρέποντας τον κινηματογραφικό ρόμποκοπ σε μια ευχάριστη δυστοπική ανάμνηση.
Δεν ξεχνώ, πως και ο Έλληνας Πρωθυπουργός Σαμάρας έχει δηλώσει με σαφήνεια: "Να ανακαταλάβουμε τις πόλεις μας". Παίρνω τη δήλωση αυτή εξαιρετικά σοβαρά. Η τοποθέτησή της δήλωσης στο παραπάνω πλαίσιο, σε συνδυασμό με το σχεδόν στρατιωτικοποιημένο κέντρο της Αθήνας, την εξαθλιωτική φτωχοποίηση του πληθυσμού και την ανεπίσημη μετατροπή της Ελλάδας από αστική δημοκρατία σε οικονομική αποικία, φτιάχνουν ένα μέλλον για όλους μας που το βλέπουμε τώρα αλλού.
Και όσο οι πόλεις μεγαλώνουν (ήδη ο συνολικός πληθυσμός των πόλεων για πρώτη φορά υπερβαίνει τον συνολικό πληθυσμό της υπαίθρου) τόσο το πρόσωπο του εχθρού θα γίνεται πιο ασαφές. Και είναι αυτή η ασάφεια του εχθρού εντός των πόλεων που κάνει ολόκληρο τον πληθυσμό τους ύποπτο και εν δυνάμει εχθρό. Ο πληθυσμός στις πόλεις του Ιράκ, της Παλαιστίνης και της Συρίας βάλλεται αδιάκριτα στο κυνήγι των απρόσωπων ανταρτών ή τρομοκρατών (ανάλογα ποια ρητορική ακολουθεί κανείς). Και σταδιακά στις πόλεις αυτές, ο εχθρός έπαυσε να είναι εκείνο το κομμάτι του πληθυσμού που εξεγέρθηκε και έγινε ολόκληρος ο πληθυσμός. Ο οποίος βέβαια χρειάζεται να ηττηθεί.
Το επίκεντρο της νέας μορφής πολεμικών συρράξεων έχει μετακινηθεί στο κέντρο των πόλεων, στους δρόμους και τις πλατείες αυτών, στους ουρανοξύστες, στα τεράστια μπλοκ διαμερισμάτων, στις φαβέλες, στις παραγκουπόλεις, στα γκέτο, στις βιομηχανικές περιοχές, στις σήραγγες των μετρό, κάτω από τις γέφυρες, στις λαϊκές αγορές και τα σούπερ μάρκετ, σε κάθε μορφή αστικής μητροπολιτικής γεωγραφίας. Ένας πόλεμος που δεν κηρύσσεται, που δεν ολοκληρώνεται, που μπορεί να διαρκεί στο διηνεκές.
Στη Βραζιλία, με αφορμή τη διοργάνωση του Μουντιάλ καταδεικνύεται χαρακτηριστικά τι σημαίνει ο εχθρός να είναι ολόκληρος ο πληθυσμός των πόλεων. Οι παγκοσμιοποιημένες ελίτ, είτε αυτές εκφράζονται από διεθνοποιημένα κεφάλαια και κερδοσκοπικούς οργανισμούς (εταιρίες και τράπεζες) είτε από φαινομενικά αθώους ή δημοφιλείς υπερεθνικούς οργανισμούς (πχ FIFA) πλέον χτυπούν τους κατοίκους των βραζιλιάνικων πόλεων ευθέως. Τους εκτοπίζουν, παίρνουν βίαια τη γη και τα σπίτια τους, μολύνουν το περιβάλλον τους, καταλαμβάνουν τις πλουτοπαραγωγικές τους πηγές, καταστρέφουν τις δουλειές τους ή μεταχειρίζονται το εργατικό δυναμικό ως σκλάβους, σε μια νέα, εξελιγμένη μορφή αποικιοκρατίας, σε μια προχωρημένη μορφή ιμπεριαλισμού του εικοστού πρώτου αιώνα.
Για να το κάνουν αυτό έχουν μετατρέψει τις δυνάμεις αστικής καταστολής, την αστυνομία δηλαδή, σε στρατό: Υπερσύγχρονος οπλισμός, βαρύς ενδυματολογικός εξοπλισμός, στρατιωτικές επιχειρήσεις, ειδικές δυνάμεις, φρουρές, τεθωρακισμένα, πύραυλοι σε ταράτσες. Το ίδιο συμβαίνει σε κάθε μητροπολιτικό κέντρο. Κάμερες, παρακολούθηση ηλεκτρονικών επικοινωνιών, βιομετρική καταγραφή προσωπικών δεδομένων, παρακολούθηση μέσω δορυφόρων και GPS, παρακολούθηση και καταστολή μέσω droids. Για την αντιμετώπιση του εχθρού, του ίδιου του πληθυσμού. Με το πρόσχημα της αστικής τρομοκρατίας, ο πυροβολισμός έγινε δικαίωμα. Ο Μενέζες (νεαρός, μετανάστης, φτωχός και συμπτωματικά Βραζιλιάνος) ήταν ένα από τα πρώτα θύματα σε αυτή τη νέα μορφή σύρραξης σε μεγαλούπολη στη δύση.
Οι τεράστιες πόλεις της Βραζιλίας, το Ρίο και το Σάο Πάολο, δείχνουν πώς θα είναι η ζωή στις μεγαλουπόλεις του μέλλοντος. Πόλεις κατειλημμένες από την αστυνομία και τις μυστικές υπηρεσίες. Πάνοπλοι αστυνομικοί παντού. Η εικόνα τους να σπέρνει τον τρόμο και να επιβεβαιώνει την επιβολή, μετατρέποντας τον κινηματογραφικό ρόμποκοπ σε μια ευχάριστη δυστοπική ανάμνηση.
Δεν ξεχνώ, πως και ο Έλληνας Πρωθυπουργός Σαμάρας έχει δηλώσει με σαφήνεια: "Να ανακαταλάβουμε τις πόλεις μας". Παίρνω τη δήλωση αυτή εξαιρετικά σοβαρά. Η τοποθέτησή της δήλωσης στο παραπάνω πλαίσιο, σε συνδυασμό με το σχεδόν στρατιωτικοποιημένο κέντρο της Αθήνας, την εξαθλιωτική φτωχοποίηση του πληθυσμού και την ανεπίσημη μετατροπή της Ελλάδας από αστική δημοκρατία σε οικονομική αποικία, φτιάχνουν ένα μέλλον για όλους μας που το βλέπουμε τώρα αλλού.
Λάγκος, Βαγδάτη, Μουμπάϊ, Καμπούλ, Μογκαντίσου.
Ρίο, Σάο Πάολο
Ρίο, Σάο Πάολο
Κωνσταντινούπολη, Κίεβο, Λονδίνο, Αθήνα.
Σύντομα και στην πόλη σου.
Σύντομα και στην πόλη σου.
Οι παλιοί στο Στάχτη και Burberry ίσως να θυμάστε, στο μακρινό 2008, τότε που η στρατικοποίηση της Αθήνας βρισκόταν στα αρχικά της βήματα, είχαμε παρουσιάσει αναλυτικά τη νέα κολλεξιόν, την τελευταία λέξη της τότε μόδας στην αστυνομική στολή. Αν και ελαφρά ντεμοντέ πια: "Κομψότητα και στυλ για τον αστυνόμο που ξέρει τι θέλει".
Ο Stephen Graham έχει κάνει εξαιρετική ανάλυση στο ζήτημα των αστικών συρράξεων. Το βιβλίο του Cities Under Siege μπορείτε να το βρείτε με τη μορφή PDF ελεύθερο με μια απλή αναζήτηση στο Google. Έβαλε σε τάξη τις σκέψεις μου σε αυτήν την ανάρτηση.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
έχεις κάτι να προσθέσεις;