δε χρειάζονται σεισμοί για να κατασκηνώσουμε σε μια πλατεία

με αφορμή την "ανάκτηση" της "Όασης", του αρχιτεκτονικής και ιστορικής αξίας δημόσιου χώρου στη πόλη των Ιωαννίνων, σκέφτομαι πως η αναγκαιότητα στις ασφυκτικές ελληνικές πόλεις μάς οδηγεί πια σε μια αναθεώρηση της αντίληψής μας για το δημόσιο χώρο.

Η αίσθηση του δημόσιου χώρου μου φέρνει στο μυαλό έναν ελκυστικό μπουφέ στα εγκαίνια ενός καταστήματος. Υπάρχει μόνο όταν αποφασίσουμε να τον προσέξουμε, και παρόλο που τα καταφέρνουμε και χωρίς, ποτέ δε παραλείπουμε να πάρουμε ένα μεζεδάκι, και μετά από λίγο άλλο ένα, καθώς επίσης και ένα τελευταίο για το δρόμο.

Αναρωτιέμαι για την κατεύθυνση της αιτιότητας της μέχρι πρόσφατα εγκατάλειψης του δημόσιου χώρου.
Είμαστε εμείς που προτιμούμε την άνεση ενός τραπεζοκαθίσματος ή η επιβολή του τραπεζοκαθίσματος καθόρισε και τη κουλτούρα μας για τους δημόσιους χώρους;
Τι έχει μεγαλύτερο όφελος για μια πόλη; το ενοίκιο μιας πλατείας σε ένα ξύπνιο καταστηματάρχη ή μια πλατεία γεμάτη κόσμο που κοινωνικοποιείται δίχως μεσάζοντες;
Οι μετανάστες που διασκεδάζουν την κοινωνική τους απομόνωση ξαπλωμένοι σε μια πρασινάδα ή συζητώντας σε μια πλατεία γνωρίζουν την απάντηση και προκαλούν να τη δούμε και μεις! Είναι μπροστά μας, έστω και βρώμικη ή κακοφωτισμένη.

Όταν φτιαχτηκε ο πρώτος ποδηλατόδρομος, είδαμε με έκπληξη ότι όλοι μας είχαμε κάπου ξεχασμένο ένα ποδήλατο, όταν αναπλάστηκε ο παραλίμνιος χώρος όλοι τροποποιήσαμε τους τελικούς μας προορισμούς στις ανοιξιάτικες βόλτες, όταν κατασκευάστηκε το μικρό θεατράκι ακούσαμε περισσότερη μουσική, χορέψαμε περισσότερο, μεθύσαμε περισσότερο, και στις αμφιθεατρικές του κερκίδες φιληθήκαμε περισσότερο, όταν παραδόθηκε η πρώτη πεζοδρόμηση καταλάβαμε ότι η παρέα μας έγινε ξαφνικά μεγαλύτερη και επιτέλους μάθαμε πού μπορούμε να πετύχουμε εκείνη τη μελαχρινή που πάντα κυνηγούσαμε.

Σκέφτομαι πως τελικά δε θέλει και πολύ σκέψη να συνειδητοποιήσουμε πως οι πόλεις που μένουμε ανήκουν μόνο σε μας και πως οι χώροι τους διαμορφώνονται μόνο από τις δικές μας επιθυμίες. Ο δημόσιος χώρος επιστρέφει στους πολίτες μόνο όταν αυτοί τον διεκδικούν.