καρτ postάλ απ' τη Σίκινο

Αγαπημένη μου Νάντια 

Συγχώρεσε με που δεν κατάφερα να σου γράψω από το νησί όσο βρισκόμαστε εκεί. Έχουν περάσει μέρες από όταν επιστρέψαμε και τώρα που βρίσκομαι μακριά καταλαβαίνω πως ήταν η ίδια η Σίκινος που δεν μου επέτρεπε να το κάνω. Προφανώς, πάνω σε εκείνο το βράχο, ο νους, η καρδιά, το πνεύμα, το σώμα, καθετί θα βρισκόταν απασχολημένο σε οτιδήποτε θα μπορούσε να αποτρέψει την ενδελέχεια με την αριστοτελική της έννοια. Την επαφή με μια εσωτερικότητα. Μα πώς θα μπορούσε άλλωστε; Ο ίδιος ο τόπος έστεκε άγονος, άκαρπος, στείρος, αφημένος στο ανεμολόγιο και την περικύκλωση από τη θάλασσα. Κοίτα έξω σου έλεγε, όχι μέσα. Και αν καταφέρεις να αντέξεις αυτό που θα δεις, αν καταλάβεις έστω και λίγο το άγονο, την ριπή, την αλμύρα, τότε ίσως σου επιτρέψει το νησί να γυρίσεις προς τα μέσα.

Αλοπρόνοια σημαίνει φροντίδα από τις κακουχίες της θάλασσας διάβασα κάπου. Εμένα πάλι η λέξη αυτή αυτή μου φέρνει στο νου την αλλοφροσύνη, το αλλοπρόσαλλο, την αλοπεριδόλη, τίποτα δηλαδή καθησυχαστικό, τίποτα φροντιστικό πέραν ίσως του εύηχου της προφοράς της. Στο λεωφορείο από την Αλοπρόνοια προς τη Χώρα λαθράκουσα τη συνομιλία ενός Γάλλου και ενός Γερμανού για το νησί. Ο πρώτος αναρωτήθηκε τι άλλο θα μπορούσε να κάνει σε έναν τόπο όπου όλα γίνονται σε ένα απόγευμα. Ο δεύτερος, λες πιο έμπειρος, χαμογελώντας αποκρίθηκε πως η ίδια η ερώτηση από μόνη της σήμαινε πως όποιος την έκανε δεν είχε μπει ακόμα στους ρυθμούς της Σικίνου. Ας χαλάρωνε λοιπόν και ας άφηνε το νησί να αναλάβει την προτεραιότητα.

Περιττό να σου πω ότι δεν κατάφερα να κοιμηθώ πλήρως ούτε ένα βράδυ από αυτά που έμεινα εκεί. Τα κοκόρια ξυπνούσαν από νωρίς, ένα τους θα μπορούσα να ισχυριστώ ότι από τις 3 το πρωί ήταν στο πόδι παρασέρνοντας και τα υπόλοιπα σε μια επιμελή, συλλογική πρώιμη αφύπνιση. Κάποιες νύχτες πάλι ξαγρύπνησα και απ' τον άνεμο. Εκεί ψηλά στο κάστρο της χώρας δεν υπάρχουν άλλες αντιστάσεις, χρειάζεται να αποδεχθείς την έκθεση σε κάτι δυνατότερο από εσένα, που σε αποκαλύπτει, σε απογυμνώνει, που μπορεί ακόμα και να στοιχειώνει και την παραμονή πίσω από κάποια κλειστά παράθυρα. Ο «Αετοφόρος άνεμος γύμνωσε τους λόφους / Γύμνωσε την επιθυμία σου ως το κόκαλο» είχε γράψει σε κάποιον από αυτούς τους βράχους κάποτε ο Ελύτης. 

Κάποια βράδια ωστόσο που κατάφερνα να κοιμηθώ για λίγες ώρες, ήταν οι εφιάλτες που με ξυπνούσαν με ταραχή, η βία που παραμονεύει στην βασιλική οδό προς το ασυνείδητο ακόμα και αυτή την εβδομάδα του χρόνου. Γιατί για όσο κρατούσε η αφύπνιση κατάφερνα μεθοδικά να ξεφεύγω λίγο από τη βία της ίδιας της ζωής, ακόμα και αν αυτή επέμενε να κατακλύζει τον κόσμο με το αποκρουστικό της πρόσωπο: Αεροπλάνα που έπεφταν διαδοχικά, παιδιά που σφαγιάζονταν, κοινωνίες που βομβαρδίζονταν και άλλες που φτώχαιναν. Απομονωνόμουν από όλα αυτά συνειδητά, μα ξέρεις καλά πως η απομόνωση είναι το ύστατο καταφύγιο πριν το ολοκληρωτικό πλήγμα. Αλλά να, σε μια ερημική παραλία, που λες και μας άνηκε προσωρινά, ξεχασμένοι επί ώρες κάτω απ' τη σκιά των αρμυρικιών, με μόνο το τραγούδι του τζίτζικα, το ξέβρασμα των κυμάτων και το γύρισμα των σελίδων ενός βιβλίου να μπορεί να διασαλέψει την γαλήνη, βία ήταν μόνο η εμμονική σκέψη της επιστροφής και η απρόσμενη επίθεση ενός πεινασμένου πουλιού που άρπαξε ένα απόγευμα τον ανέμελο τζίτζικα στερώντας από εμάς τον αδυσώπητο ρυθμό της λαλιάς του.

Στο μεταξύ, την εβδομάδα που πήγαμε εμείς, το νησί γιόρταζε με συνεχείς εκδηλώσεις. Χοροί, μουσικές, παραστάσεις, νησολόγια, τηλεθεάσεις αστεριών, αρτοκλασίες. Τα θερινά μαθήματα χορών ήταν υπερενταντικά, τα τοπία αναρίθμητα και η φαντασία ασύλληπτη. Έτσι έλεγαν οι αφίσες στους τοίχους. Αναρωτιέμαι τι ήταν εκείνο που πυροδοτούσε την υπερβολή τους. Να σχετιζόταν άραγε με την πηγή των δικών μου αϋπνιών, με την ανησυχία των κοκόρων, τους ριπαίους αέρηδες του ανεμολόγιου; Τι αδάμαστο θα μπορούσε να τιθασεύσει αυτός ο υπερθετικός; 

Λίγο πριν κλείσω, να σου γράψω πως για ένα ακόμα καλοκαίρι δεν απέφυγα το επώδυνο κοκκίνισμα. Νομίζω πως αισθάνομαι ακόμα λίγο από τον πόνο, έτσι μακριά από όλα αυτά που βρίσκομαι τώρα.

Σε φιλώ και σε σκέφτομαι

El R