για το καταραμένο φίδι

Διαβάζω για το τέλος της μεταπολίτευσης, της κοινωνικοπολιτικής εκείνης αναγκαιότητας που ακολούθησε μια σκοτεινή περιόδο που κορυφώθηκε με τη χούντα, και ανατρέχοντας σε αναλύσεις και δημοσιευμένες σκέψεις σκοντάφτω πάνω στις βαρύγδουπες λέξεις-ορόσημα που αναδεικνύουν τελικά πώς καθορίστηκε η συλλογική μας συνείδηση γύρω από αυτή την αναγκαιότητα:

"Επταετής επανάσταση",  αλλαγή, κάθαρση, εκσυγχρονισμός, ολυμπιάδα, επανίδρυση του κράτους, "αλλάζουμε ή βουλιάζουμε". Κάθενα από τα παραπάνω, στριμωγμένα όλα τους σε διάστημα 40 ετών, αποδεικνύονται πολύ περισσότερα σε αριθμούς ορόσημα από αυτά που απαιτούνται για να αποδείξουμε τελικά στους εαυτούς μας ότι γνωρίζουμε τι ακριβώς θέλουμε από τις ζωές μας και τη κοινωνία που αποτελούμε.  Όλα αυτά, τόσα πολλά για μια τόσο μικρή ιστορική περίοδο, καταδεικνύουν μαζί και μια συλλογική συναισθηματική νοημοσύνη λιγότερο ώριμη για τις υψηλές απαιτήσεις που οι συγκεκριμένες λέξεις ορόσημα θέτουν.
Αντίθετα, έννοιες όπως ραγιάς, χατζηαβάτης, ρουσφέτι, ραχάτι, παζάρι, νταραβέρι, νταηλίκι, χαϊρι φαντάζουν διαχρονικές στη πορεία του κατασκευασμένου μας έθνους. Και είναι έννοιες ιστορικά τιμημένες από εμάς και μέχρι τώρα θρησκευτικά εφαρμοσμένες. Και οι λέξεις που τις εκφράζουν -ωραιότατα δάνεια από τη τουρκική γλώσσα- αδυνατούν να μη με κάνουν καχύποπτο για το πόσο στενά συνδεδεμένες είναι τελικά οι έννοιες αυτές με τον πολιτισμικό μας γενετικό κώδικα.
Είναι παράλογο να μη συμπεράνω έτσι ότι το ρουσφέτι αναμοχλεύει το θυμικό μας καλύτερα από ότι η "επανάσταση". Ότι το νταραβέρι είναι πιο οικείο από τη "κάθαρση" και ότι η χριστιανορθοδοξία σαφώς προτιμότερη από τον "εκσυγχρονισμό" (σημ. η επανάσταση, η κάθαρση και ο εκσυγχρονισμός προφανώς και δε φέρουν εδώ το νεοελληνικό φορτίο που τους έχουμε προσδώσει). Είναι αυτονόητο πια ότι σε επίπεδο λαού οι επιλογές μας έχουν γίνει και είναι σαφώς καθορισμένες δεκαετίες τώρα. Αναρωτιέμαι αν αυτή η μοντέρνα μορφή απώλειας της "εθνικής" ανεξαρτησίας που αποτελεί η παραχώρηση της εξουσίας στο ΔΝΤ θα είναι και η τελευταία ευκαιρία επανακοθορισμού των αυτοκαταστροφικών μας επιλογών. Ή στη πραγματικότητα θα αποτελέσει μόνο έναν κύκλο από αυτούς που αυτούσια επαναλαμβάνονται στην ιστορία του δύσμοιρου νεοέλληνα.