άραγε τα παιδιά μας θα μοιάζουνε με εμάς;

Πώς τα καταφέρνει ο Αναγνωστάκης και στοιχειώνει τις αναρτήσεις μου 

Περισσότερη στάχτη και ποίηση εδώ.

Σὰν ἕνα δελτάριο σὲ φίλους ποὺ λείπουν

Μπρος στην υποταγή μου στη αμφιθυμία ξεχνώ ορισμένες φορές πως μόχθησα να κουβαλήσω στις γεμάτες βαλιτσες, παρά τις αντιρρήσεις, το μόνο αντίδοτο για να μου λείψει λιγότερο ό,τι αφήνω πίσω. Τους ποιητές. Μόνο από μακριά συνειδητοποίησα πως αν όντως η μόνη πατρίδα είναι η γλώσσα τότε η ποίησή της γίνεται το παυσιλύπο για όταν η πατρίδα ταυτίζεται με τη χυδαιότητα.

Με μαγεύει όμως και η άλλη ιδιότητα της ποίησης: να με προσκαλεί στην εγγενή της εσωστρέφεια για να μου δείχνει μέσα από αυτή με ποιο τρόπο η ομορφιά μπορεί να επιβιώσει της μιζέριας τούτης της ζωής. Ίσως να είναι ο μόνος τρόπος που έχουμε να παρηγορηθούμε καθώς ηττούμαστε από την έκθεση στη βία, το σκοτάδι, την εξαθλίωση, την ανελευθερία και διαβιούμε εξαναγκασμένοι στη μοναξιά, την εσωτερική, τη διαπροσωπική, την υπαρξιακή, μέχρι το τέλος της ζωής ή έστω μέχρι την εκκίνηση ενός νέου ποιήματος.

Και αυτός ο Αναγνωστάκης...

Είναι ακόμα εκεί να μας θυμίζει πως μια χώρα πεθαίνει μόνο όταν στ’ αλήθεια κηδεύει τους ποιητές της.

...Κι όχι αυταπάτες προπαντός



δε ξεχνώ

Κι όχι αυταπάτες προπαντός.

Το πολύ ‐ πολύ να τους εκλάβεις σα δυο θαμπούς προβολείς μες

την ομίχλη

Σαν ένα δελτάριο σε φίλους που λείπουν με τη μοναδική λέξη: ζω.

«Γιατί» όπως πολύ σωστά είπε κάποτε κι ο φίλος μου ο Τίτος,

«Κανένας στίχος σήμερα δεν κινητοποιεί τις μάζες

Κανένας στίχος σήμερα δεν ανατρέπει καθεστώτα».

Έστω.

Ανάπηρος, δείξε τα χέρια σου. Κρίνε για να κριθείς.

Του Μανόλη Αναγνωστάκη. Παλαιότερες σκέψεις μου με αφορμή τη δολοφονία του Αλέξη Γρηγορόπουλου  εδώ.

για το κοχλία που ριζώνει όλο και πιο βαθιά

για τη παγκόσμια μέρα της ποίησης 

ένα από τα ποιήματα του Μανόλη Αναγνωστάκη που με συνταράσσει κάθε φορά που το διαβάζω ή το ακούω

περισσότερη στάχτη και ποίηση εδώ

ο πρωθυπουργός να δείρ΄

έλαβα στο email μου το παρακάτω ποίημα. Το δημοσιεύω με πολύ ευχαρίστηση. Αφήστε παρακαλώ το μήνυμά σας προς τον ποιητή!

΄Ο κλητήρ 

Ως διάττοντας αστήρ 

ο επίδοξος ανήρ

ως σφοδρότατος αήρ

αγριότατος ως θήρ 

καταφθάνει ο φωστήρ
ως σαν να 'ταν ο σωτήρ.

Ω τι τυχερός Χυτήρ' !

Ω τι τυχερός Χυτήρ' !

Ως Πιλάτος νίπτει χείρ

αχ καημένε μου λουτήρ

σφίξτε κι άλλο το ζωστήρ.

Ω τι άστοργος πατήρ!

Ω τι άστοργος πατήρ!

Διά του Τζόουνς το ναδίρ

διά ταξικόν χαΐρ

δια της Μέρκελ το χατίρ

ο πρωθυπουργός να δείρ΄

ο πρωθυπουργός να δείρ΄.

Ω τι ποίησις Χυτήρ' !

Ω τι ποίησις Χυτήρ' !

Με ορμή οδοστρωτήρ

και ταχύτητα σπινθήρ

Ω τι ματαιότης. Πύρ !

και εκρήγνυται ο κρατήρ

και εκρήγνυται ο κρατήρ

και εκρήγνυται ο κρατήρ

Ω της Διεθνούς αθήρ !

εις τον κόσμον των μπατίρ

έκραξα εκ παρά θυρ

Παρπαντρέου άι σιχτίρ !

Παρπαντρέου άι σιχτίρ !

Το Άγριο Πνεύμα

για τον Κακναβάτο

Δεν είχα ιδέα αν ο Έκτωρ Κακναβάτος ήταν ζωντανός, μέχρι πριν από λίγο. 

Τον είχα γνωρίσει ένα πυρακτωμένο ξημέρωμα όταν απαιτούνταν να προσανατολιστώ με λίγη από τη φωταψία της κρατικής τηλεόρασης. Έπαιζε τότε το "Παρασκήνιο" και ο Κακναβάτος, αυτόφωτος στη μοναξιά της μεταμεσονύχτιας επανάληψης, επέμενε πως το ομορφότερο αντίδοτο στη μανιακή διαύγεια δεν ήταν παρά λίγη απ' τη σοφία της απλότητας και η ελληνική γλώσσα αφημένη στη συντακτική κομψότητα ενός ποιητή. Ο Κακναβάτος, τώρα το καταλαβαίνω, δεν είχε στη πραγματικότητα ποτέ δικό του σώμα ή πρόσωπο, εκτός από εκείνη τη μοναδική φορά. 

Να ρωτήσω τώρα αν ο Ερνέστο Σάμπατο ζει; Και πώς μοιάζει;

επί των ορέων απορριμάτων

Η αγαπημένη καλοκαιριάτικη μπόρα του γιαννιώτικου μεσημεριού 

παρασέρνει με τα ρυάκια της τη παραγεμισμένη σακούλα 

Ρέει ακίνδυνα μεταξύ των αυτοκινήτων

Κάθε αγανάκτηση οφείλει να διακόπτεται στο χαριτωμένο της πέρασμα στο δρόμο προς τη λίμνη.

από τη ποιητική συλλογή "επί των ορέων απορριμμάτων"

 εκδόσεις Στάχτη και Burberry, 2010

Η ολιγοήμερη επιστροφή στη πόλη της καταγωγής μου χαρακτηρίστηκε και πάλι από τον θαυμασμό για τον εξαίρετο τρόπο που οι κάτοικοί της και οι δημιουργοί πολιτικών αντιλαμβάνονται την έννοια του δημόσιου χώρου. Αυτή τη φορά ο δημόσιος χώρος τελούσε υπό την αποφασιστική κατάληψη χιλιάδων τόνων απορριμάτων, το πλήθος των οποίων πολλαπλασιαζόταν με την επιμονή του βιβλικού πολλαπλασιασμού των πέντε άρτων. 

Παρατηρώντας τους δίμετρους σωρούς από σκουπίδια γινόταν αβάσταχτα προφανές πως για ένα 75% των σκουπιδιών η χωματερή δεν είναι ο τελικός προορισμός. Μια μικρή μονάδα ανακύκλωσης που να λειτουργεί με τα στοιχειώδη θα αρκούσε να κατεδαφίσει το άλλοθι των περί ταφής προβλημάτων και να απορροφήσει το μεγαλύτερο όγκο αυτών που με μια συνειδητή μαζικότητα και ασύνειδη ανευθυνότητα αφήνετε, ω Γιαννιώτες, να συσσωρευτούν στην είσοδο των σπιτιών σας και στις προσόψεις των καταστημάτων σας.

Μια παρόμοια διαπίστωση θα μπορούσε να μετατρέψει τις συζητήσεις για το κλείσιμο της ανεξέλεγκτης χωματερής σε μια υπερτιμημένη σχολική σαχλαμάρα και τη πολύχρονη διαμάχη για τον τόπο της υγειονομικής ταφής -μιας τεχνολογίας ήδη ξεπερασμένης- σε γραφική αναπόληση απ' τον τεχνολογικά ξεχασμένο ήδη εικοστό αιώνα. Μα η τοπική κοινωνία ακόμα διχάζεται, ακόμα συγκρούεται, ακόμα παλεύει, και το κάνει πάντοτε με το καλύτερο τρόπο για τη συλλογική της αξιοπρέπεια  να αλέθεται στα απορριμματοφόρα του δήμου. 

Σε μια πόλη χωρίς καταχνιά, η πολιτική αβουλία θα είχε συμπαρασύρει στον πυθμένα της όσους ακόμα ψάχνουν κρυψώνα κάτω από τη σκιά της, ενώ τα όρη των σκουπιδιών θα κατολίσθαιναν διαμαρτυρόμενα για την ανικανότητα συγκρότησης του σχέδιου βήτα. Και δεν φταίει το ύψος τους που κρύβει το φως, απλώς ξεχαστήκατε λίγο περισσότερο στο σκοτάδι που ηδονίζει. 

ίσως έρχεται ο κύριος Νομάρχης

Στο χυδαίο αυτό καρναβάλι, εφόρεσα αληθινή πορφύρα, στέμμα από καθαρό, ατόφιο χρυσάφι, ύψωσα ένα σκήπτρο πάνω από τα πλήθη, κ' επήγαινα ακολουθώντας την εσωτερική μου φωνή. Έχανα τη συνείδηση του περιβάλλοντος, αλλά επήγαινα σαν υπνοβάτης, ακολουθώντας την εσωτερική μου φωνή. Οι παλιάτσοι έτρεχαν μπροστά μου ή εχόρευαν γύρω δαιμονισμένα. Εφώναζαν, εχτυπούσαν. Αλλά εγώ επήγαινα βλέποντας τα σύννεφα και ακολουθώντας την εσωτερική μου φωνή. Δυσκολότατα επροχωρούσα. Με τους αγκώνες άνοιγα τόπο, αφήνοντας πίσω μου ράκη. Αποσταμένος, ματωμένος, στάθηκα κάπου. Στον ήλιο έσπαζαν οι καγχασμοί των άλλων. Κ' ήμουν γυμνός. Γέρνοντας βαθιά, σαν τσακισμένο δέντρο, άκουσα για τελευταία φορά την εσωτερική μου φωνή.


απόσπασμα από το πεζό κείμενο "Φυγή".
Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Νέα Εστία", Γ', 62, 15 Ιουλίου 1929.
ο Κώστας Καρυωτάκης αυτοκτόνησε σαν σήμερα το 1928

adios y suerte

Σήμερα πέθανε ο Μάριο Μπενεντέττι.

O Μάριο Μπενεντέττι εκπροσωπούσε την Ουρουγουάη στο μεγάλο λατινοαμερικάνικο λογοτεχνικό πάνθεο, και έδρασε την εποχή που ολόκληρη η νοτιοαμερικάνικη ήπειρος δονούταν απ' την αφηνιασμένη μελάνη διανοούμενων που δε αναγνώριζαν σύνορα, δικτάτορες και βρώμικους πολέμους.

Ποιητής, συγγραφέας και χρονικογράφος, γιος ιταλών μεταναστών, βρέθηκε γρήγορα στη πρωτοπορία δίπλα στους Μπόρχες, Κορταζάρ, Σάμπατο, Μάρκες, Γιόσα, Νερούδα, Φουέντες, Ινφάντε και στους υπόλοιπους μεγάλους λατινοαμερικάνους λογοτέχνες. Ύμνησε τη μεσαία τάξη και -με κέντρο το Μοντεβιδέο- την αστική ζωή αλλά και την αποδόμησε αναδεικνύοντας τις γραφειοκρατικές αγκυλώσεις, τον υλισμό και την ελαφρότητά της. Η χούντα της Ουρουγουάης τον εξόρισε, μα ο ίδιος τη ρεζίλεψε μέσα από τις ευφυείς του αλληγορίες. Το 1997, σε ένα συνέδριο είπε: "...το γράψιμο είναι το όπλο του διανοούμενου, αλλά καμιά φορά οι άνθρωποι αντιδρούν σαν να προκειται για πολυβόλο. Ένας συγγραφέας μπορεί να κάνει πολλά για να αλλάξει μια κατάσταση, αλλά από όσο γνωρίζω, καμιά δικτατορία δεν έπεσε μόνο χάρη σ' ένα σονέτο..."

Tus manos son mi caricia, mis acordes cotidianos
te quiero porque tus manos trabajan por la justicia

προτείνω ανεπιφύλακτα τα μυθιστορήματά του:
"τα γενέθλια του Χουάν Άνγκελ" και "η ανακωχή" (εκδόσεις Οδυσσέας).

περισσότερα για τον Μάριο Μπενεντέττι, εδώ

μια εποχή στη κόλαση

Λωτός

πού θα μας οδηγήση
ο φόβος των φτερών
όταν
οι ψαλμοί των λοστών
ταράξουν τη λεπτή ζωή των Παρθενώνων;
ή μήπως ένας πράσινος καθρέπτης
-ένας απλούστατος πράσινος βελούδινος κατρέφτης-
είναι αρκετός
να συγκρατήση
τους λυγμούς
-τους ρυθμικούς κι υπόκωφους λυγμούς-
των καταχθόνιων
ελασμάτων;

σιγή
σταγών
σταγών
χοάνη

Νίκος Εγγονόπουλος
μην ομιλείτε εις τον οδηγόν
(1938)

η παγκόσμια ημέρα της ποίησης
στα καταστήματά μας

γόνιμο σπέρμα

Ο διάλογος δικαιώνεται

καθώς ο γόνιμος υπουργός

με τη φαντασιακή εκσπερμάτωση του νάρκισσου

γεμίζει τη τσέπη τ' αγρότη με το καυτό του σπέρμα

Ας βιαστεί τώρα να ποτίσει τη γη

πριν χυθεί σταλιά απ' το πολύτιμο δώρο

τα δέντρα της υπακοής ήταν πάντα τα πιο καρποφόρα

(από τη ποιητική συλλογή "γεωργεία αγάπη μου", εκδόσεις Στάχτη και Burberry, 2001, δωρεάν με κάθε αγορά 100 ευρώ και άνω στα καταστήματά μας)

'When Scotland forgets Burns, then history will forget Scotland.'

O my Luve's like a red, red rose. That's newly sprung in June; O my Luve's like the melodie; That's sweetly play'd in tune.
As fair art thou, my bonnie lass, So deep in luve am I; And I will love the still, my Dear, Till a' the seas gang dry.
Till a' the seas gang dry, my Dear, And the rocks melt wi' the sun: I will love thee still, my dear, While the sands o' life shall run.
And fare thee weel, my only Luve! And fare thee weel, a while! And I will come again, my Luve, Tho' it were ten thousand mile!

Βραδιά ποίησης απόψε στο πολυκατάστημά μας! Σαν σήμερα, 250 χρόνια πριν, γεννήθηκε στη Σκωτία ο Robert Burns, ο βάρδος του Ayrshire, ο μέγας πρωτοπόρος ποιητής του ρομαντισμού και εμείς γιορτάζουμε, όπως όλοι οι λάτρεις του, ακολουθώντας απόλυτα μια παραδοσιακή σκωτσέζικη τελετουργία, "το δείπνο του Burns".

Αυτή ξεκινά με ένα γερό καλωσόρισμα των καλεσμένων φανατικών του φίλων και ύστερα από κάποιες πομπώδεις ανακοινώσεις, γίνεται η απαγγελία του περίφημου Selkrik Grace, του ποίηματος που έγραψε ο Burns όταν ο ίδιος άργησε σε ένα επίσημο δείπνο. Ακολούθως διαβάζουμε το Address to a Haggis, ένα ακόμα σπουδαίο ποίημα καθώς κόβουμε την αρνίσια μπόλια, το επίσημο πιάτο της βραδιάς. Ο κόσμος θα μπορέσει να ξεκινήσει το φαγητό αμέσως μετά, καθώς οι οικοδεσπότες, εμέις δηλαδή, θα κάνουμε αναφορά στην "αθάνατη μνήμη " του Burns διαβάζοντας επιλεγμένα αποσπάσματα από την ζωή του. Στη συνέχεια, όλοι μαζί τραγουδάμε το Auld Lang Syne και από κει και πέρα ατέλειωτοι χοροί, άφθονο ουίσκι και ολονύχτιες απαγγελίες: A man's A man for A' that, to a Louse, to a mouse, the battle of Sherramuir και το αγαπημένο a red red rose. Το κιλτ, ως ενδυματική επιλογή, δεν επιβάλλεται αλλά θα αποτελέσει μια ευχάριστη έκπληξη (στο κατάστημά μας θα βρείτε μια θαυμάσια συλλογή κιλτ και άλλων σκωτσέζικων υφασμάτων)

Tο ποίημα Scots Wha Hae θεωρείται ακόμα και σήμερα ο ανεπίσημος εθνικός ύμνος της Σκωτίας και ο ίδιος ο εθνικός της ποιητής. Η ποίησή του σημάδεψε βαθιά τη βρετανική λογοτεχνία και σήμερα μνημονεύεται με αγάπη από κάθε Σκωτσέζο.

Όπως κάθε ρομαντικός που σέβεται τον εαυτό του ο Robert Burns πέθανε νέος, μόλις στα 37.