Η Κούνεβα ως σύμβολο και πώς ο καθένας μας το βιώνει

Η κουβέντα που έχει στηθεί σε σε φυσικούς χώρους και μέσα δικτύωσης (όπως εδώ) για το ζήτημα της εκλογής της Κωνσταντίνας Κούνεβα στην Ευρωβουλή δείχνει ότι πλέον αντιλαμβανόμαστε τον άνθρωπο αυτό με έναν διττό τρόπο. Η διπλή της υπόσταση έγκειται στην παρουσία της ως φυσικό πρόσωπο αλλά και σε αυτό που αυτό το φυσικό πρόσωπο πλέον αναπαριστά.

Ποια είναι η Κούνεβα; Η προσωπική της ιστορία αναφέρεται σε μία γυναίκα με καταγωγή από τη Βουλγαρία που ήρθε στην Ελλάδα για το άρρωστο παιδί της. Δούλεψε ως καθαρίστρια και δέχθηκε δολοφονική επίθεση από -ακόμα- άγνωστους δράστες ως συνέπεια των συνδικαλιστικών της αγώνων στον εργασιακό της χώρο. Η επίθεση αυτή την έχει αφήσει τώρα με σοβαρού βαθμού αναπηρία. Η αναλυτική ιστορία της εδώ. 

Τι συμβολίζει η Κούνεβα; Η Κούνεβα είναι γυναίκα, είναι η μάνα που μόνη της παλεύει για το άρρωστο παιδί της, η Κούνεβα είναι η ξένη, είναι η μετανάστρια, η Κούνεβα είναι η εργάτης, είναι η εκπρόσωπος της κοινωνικής της τάξης, η Κούνεβα είναι όποιος παλεύει για την αξιοπρέπεια και την κοινωνική δικαιοσύνη, όποιος τιμωρείται απάνθρωπα όταν αποκαλύπτει το απάνθρωπο πρόσωπο αυτών που εκμεταλλεύονται τον άνθρωπο. Η Κούνεβα είναι κάθε ένα από τα παραπάνω ξεχωριστά και ταυτόχρονα όλα αυτά μαζί. Στο παραμορφωμένο της από το βιτριόλι πρόσωπο έχει χαραχτεί το σύμβολο της αξιοπρέπειας, της αλληλεγγύης και του αγώνα όλων των από τα κάτω των οποίων η φωνή υπάρχει αλλά δεν ακούγεται.   

Υπάρχουν συνεπώς δύο "Κούνεβες". Το υπαρκτό πρόσωπο με την συγκλονιστική προσωπική ιστορία και η Κούνεβα Σύμβολο. Ποια από τις δύο είχαν στο μυαλό τους όσοι πρότειναν την υποψηφιότητά της; Ποια από τις δύο θα εκπροσωπήσει τους Έλληνες στην Ευρωβουλή; Και ποια από τις δύο θα όφειλε να το κάνει; 

Το παρακάτω tweet θέτει στη πράξη αυτά τα ερωτήματα:

Θεωρώ ότι ο καθένας θα είναι σε θέση να δώσει μια απάντηση στα παραπάνω ερωτήματα. Αυτό που θεωρώ περισσότερο ενδιαφέρον και από την απάντηση σε αυτά, είναι να κατανοήσω πώς καθένας από εμάς αντιλαμβάνεται τη συμβολοποίηση της Κούνεβα, και πώς αναλύει αυτή την εμπειρία.

Η δυνατότητα μας να συμβολοποιούμε έχει σαν βασικό χαρακτηριστικό το ότι επιτρέπουμε στο σύμβολο να αντιπροσωπεύει το πρόσωπο και την ίδια στιγμή το σύμβολο να εξακολουθεί ανεξάρτητο, διακριτό από αυτό διατηρώντας τα δικά του ποιοτικά χαρακτηριστικά. Δηλαδή, η συμβολοποίηση της Κούνεβα έχει νόημα όταν το σύμβολο Κούνεβα αντιπροσωπεύει το πρόσωπο Κούνεβα αλλά ταυτόχρονα μπορεί και να στέκει αυτόνομο από το πρόσωπο Κούνεβα διατηρώντας το δικά του χαρακτηριστικά. Για να έχει νόημα η συμβολοποίηση χρειάζεται συνεπώς η διακριτότητα. Και είναι ακριβώς αυτή η διακριτότητα που επιτρέπει στο σύμβολο να χρησιμοποιηθεί δημιουργικά για να απεικονίσει αξίες. Δεδομένης της συμβολοποίησης της Κούνεβα, είναι κρίσιμο για την κοινωνία να είναι στην πνευματική/συναισθηματική θέση να αντιληφθεί πως το σύμβολο Κούνεβα είναι διακριτό από το πρόσωπο Κούνεβα. Και να διαπιστώσει επιπλέον πως το σύμβολο Κούνεβα μπορεί να υπάρξει αυτόνομο, με τα δικά του ποιοτικά χαρακτηριστικά, χωρίς τη παρουσία του προσώπου Κούνεβα ως αναπαραστατικό του συμβόλου. 

Γιατί τη στιγμή που το σύμβολο και η αξία η οποία αυτό συμβολίζει παύουν να είναι διακριτές, η συμβολική του λειτουργία διαλύεται. Η διάλυση της συμβολικής λειτουργίας, παρουσία του προσώπου που αντιπροσωπεύεται στο σύμβολο, αποτελεί κάτι που στη ψυχική σφαίρα είναι επίπονο και εξοντωτικό. 

Σε συνάρτηση λοιπόν με το παραπάνω, ακολουθεί το εξής tweet: 

Σε αυτό το tweet υπάρχει λεπτή ειρωνεία, υποβόσκουσα πικρία και απογοήτευση. Ο συγγραφέας του δυσανασχετεί φανερά. Η διακριτότητα μεταξύ του συμβόλου Κούνεβα και του προσώπου Κούνεβα έχει εξαλειφτεί και η συνεπακόλουθη πρόσμειξη των δύο "Κούνεβα" προκαλεί τη δυσανεξία. 

Θα επιχειρήσω τώρα να το τραβήξω λίγο παραπέρα, αντλώντας στοιχεία από τις θεωρίες της Κλάιν και της Σίγκαλ και παίρνοντας έμπνευση από σκληροπυρηνικές περσόνες των ελληνικών μέσων δικτύωσης. Θα το κάνω για να καταλάβω τι είναι αυτό που οδηγεί μερικούς ανθρώπους στην ωμή βία και πώς η αδυναμία χειρισμού του συμβόλου, του συμβολισθέντος, και της σχέσης μεταξύ αυτών συνδέεται με τη βία αυτή.

Υπάρχουν λοιπόν περιπτώσεις όπου η διακριτότητα μεταξύ συμβόλου και προσώπου πάνω στο οποίο αναπαρίσταται η συμβολοποιημένη ιδέα όχι απλά εξαλείφεται αλλά σύμβολο και πρόσωπο εξισώνονται, ταυτίζονται, γίνονται ένα. Στις περιπτώσεις αυτές ο απαιτούμενος διανοητικός χώρος όπου το σύμβολο, το συμβολισθέν και η εμπειρία της συμβολοποίησης θα μπορούσαν να συνυπάρξουν είναι ανεπαρκής. Σε αυτόν τον ανεπαρκή χώρο, θα συνεχίζονται ανεξέλεγκτα πρώιμες αμυντικές δράσεις για την προστασία της ακεραιότητας του εγώ, όπως η σχάση ανάμεσα στο κακό έτερο και το καλό εγώ, η προβολή του κακού στον άλλο και η παντοδυναμική άρνηση των αρνητικών εμπειριών. Αυτού του είδους η αντίληψη της πραγματικότητας θα συνεχίσει να δονείται από τα συνεχή άγχη καταδιωκτικού χαρακτήρα. Μόνος τρόπος έτσι για να διατηρηθεί η ακεραιότητα του εγώ απέναντι σε αυτές τις τρομακτικές απειλές, μια σφοδρή επιθετικότητα, που σε αυτό το στάδιο μπορεί να είναι μόνο στοματικού τύπου.
Λίγο απλοϊκό, και ενδεχομένως επιπόλαιο. Ίσως όμως έτσι να εξηγούνται: 

Για την ειδωλοποίηση του Παύλου Φύσσα

«Λαμαρίνες κουβαλάω στα καράβια». 

Η σκηνή χιπ-χοπ του Περάματος. Χιπ-χοπ καλλιτέχνης. Hip hop artist. Και η υπόσταση αποκτά διαφορετικές διαστάσεις. Περισσότερο νόημα. Δημιουργία, καλλιτεχνία, η μουσική, το μήνυμα των στίχων. Killah P. Η μορφή του, με την ωραία κορμοστασιά, την αγέρωχη στάση, το μαντήλι του στο πρόσωπο, το μικρόφωνο στο στόμα, το «σιγά μη φοβηθώ» ουσιαστικό σύνθημα στην νεοναζιστική επέλαση. Γκράφιτι, στένσιλ, αφίσες. Η αναγωγή του πέρα από τον μέσο όρο, σε μια οικεία απόσταση, μέσα απ’ τα ηχεία μας, τα ακουστικά και τις οθόνες. Πόσο πιο απαλή γίνεται και για μας η απώλειά του. Πόσο λιγότερο απρόσφορη η δολοφονία. Και πόσο πιο ανακουφιστική η αποφορά της θλίψης μας, η διοχέτευση της δυσνόητα πολύπλοκής οργής μας.

«Λαμαρίνες κουβαλάω στα καράβια». 

Πασχίζω να συναισθανθώ όσο μπορώ τι σημαίνει να χάνεις απ’ το μαχαίρι του νεοναζί τον γιο σου, τον αδερφό σου, τον φίλο σου, τον σύντροφό σου. Αδυνατώ να αγγίξω το συναίσθημα, ο πόνος μου περιορίζεται απλά στην ιδιότητά του ως συνομήλικός μου. Για να με προστατέψει. Ο Παύλος Φύσσας, σύμβολο του αντιφασιστικού αγώνα, το πρόσωπο και για το οποίο θα δίνονται πλέον οι μάχες, το όνομα στα χείλη όσων ακόμα παλεύουν για την αξιοπρέπεια τους. Πόσο λιγότερο αβάσταχτος ίσως να είναι έτσι ο θάνατός του για τους αγαπημένους τους, πόσο λιγότερο επώδυνη έτσι η ξαφνική απώλειά του για εκείνους που τον ‘χάσαν, τον πατέρα, τη μάνα, τον αδερφό, το φίλο, τη σύντροφο. 

«Λαμαρίνες κουβαλάω στα καράβια». 

Ετών 34. Της γενιάς των εφτακοσίων ευρώ. Της γενιάς των νέων μεταναστών. Των πτυχιούχων. Που μέχρι κάποια στιγμή θα περνούσε για πρώτη φορά μετά τον πόλεμο καλύτερη ζωή από τη γενιά των γονιών της. Η δική μου γενιά. Η δική μου ηλικία. Ετών 34. Σκοτωμένος από το μαχαίρι του νεοναζί, μαχαιρωμένος από τον μπάτσο μέσα μας που δεν σκοτώσαμε, θύμα του χειρότερου εαυτού μας που δεν ποτέ δε καταφέραμε να αποτρέψουμε. Πασχίζω να αποδιώξω την τάση για ταύτιση. Του να ήμουν εγώ αντί αυτός. Και νιώθω όπως ο δεκαπεντάχρονος το Δεκέμβρη του 08, σαν μαθαίνει τα νέα για τον Αλέξανδρο Γρηγορόπουλο.

«Λαμαρίνες κουβαλάω στα καράβια». 

Είναι η φράση που χρησιμοποίησε φίλος του Παύλου Φύσσα μιλώντας για εκείνον στην Ελληνοφρένεια. Με συγκλονίζει αυτή η φράση γιατί  οριοθετεί με τον πιο απογυμνωτικό της τρόπο τον αντίκτυπο της δολοφονίας του Παύλου Φύσσα. Γιατί με γειώνει ωμά στις τραγικές μα και συνάμα αληθινές λεπτομέρειες της άδικα χαμένης ζωής του. Πόσο περισσότερο απλά μπορεί κανείς να τοποθετηθεί πολιτικά; Πόσο μπορεί μια φράση να εξηγήσει τη περίσταση, τη ψυχολογία, την ιδεολογία, την ίδια τη ζωή;

«Λαμαρίνες κουβαλάω στα καράβια».
Και το άψυχο σώμα εκείνου θαμμένο στο φρεσκοσκαμμένο χώμα ενός νεκροταφείου. Και εμείς να ψάχνουμε τρόπους να αποδεχτούμε την απώλεια.

ο γυμνισμός είναι σοσιαλισμός

Μόνο ευχάριστη μου είναι η έκπληξη του να βλέπω τη νυν καγκελάριο της Γερμανίας στα νιάτα της να απολαμβάνει το γυμνό της σώμα, ελεύθερα, με αυτοπεποίθηση, αφημένη στη συντροφιά των χαριτωμένων φιλενάδων της, μακριά από τους εφιαλτικούς συνειρμούς του τωρινού της ρόλου. Ως νεαρή σοσιαλίστρια ίσως κιόλας να συμμετείχε και στο κίνημα του Freikörperkultur, το συμπαγές κίνημα γερμανικού γυμνισμού υπαρκτό από τη δημοκρατία της Βαϊμάρης ήδη, που όμως στο ανατολικογερμανικό καθεστώς χρειάστηκε αποφασιστική ακτιβιστική δράση επιμονής και ανυπακοής για να επικρατήσει. Εξάλλου το γυμνό σώμα είναι η καλύτερη μέθοδος κατάργησης της ταξικής ταυτότητας. Και η πλέον αναίμακτη. Και τόσο μακριά από τη χρήση του ως σεξουαλικοποιημένο προϊόν από τους διαφημιστές της δύσης. Το καθεστώς όχι απλά δε κατάφερε να καταπολεμήσει το γυμνό σώμα αλλά αντίθετα, και ίσως περισσότερο συνειδητά από οποιαδήποτε άλλη απόπειρα φιλελευθεροποίησης, το υιοθέτησε ως υπόδειγμα σοσιαλιστικής αφήγησης της σεξουαλικής ελευθερίας και κοινωνικής προόδου. Και λίγο αργότερα, μετά την ενοποίηση των Γερμανιών, ο γυμνισμός επέμεινε ως μια ενδεικτική διαφοροποίηση της σοσιαλιστικής ταυτότητας, ένας πραγματικός φιλελευθερισμός, μια μικρή αντίσταση στη μαζική αφομοίωση του δυτικογερμανικού καπιταλισμού.

Έστω και έτσι, έστω και αυτή η γυναίκα, μου θύμισε ότι ο γυμνισμός είναι σοσιαλισμός. Και μάλιστα ένας αναρχικός σοσιαλισμός, εθελοντικός, εθελούσιος. Συνώνυμος ελευθερίας, ατομικής ανεξαρτησίας, αυτοδιάθεσης, αυτοδιαχείρησης, αυτονομίας. Και ισότητας. Ατόφιας, αταξικής ισότητας. Ο γυμνισμός, και ίσως περισσότερο εκείνος της ανατολικής Γερμανίας, θυμίζει πιο πολύ από κάθε τι πως η ελευθερία σε κάθε πτυχή της ζωής είναι το σημαντικότερο μέσο ανύψωσης του ανθρώπου σε ευτυχέστερες συνθήκες διαβίωσης. Και οπωσδήποτε το πλέον ορατό.

Και αφημένος έτσι στη συνειρμική διάθεση, θυμήθηκα μια ακόμη γυναίκα που δοκίμασε αυτή την αίσθηση αναρχικού σοσιαλισμού. Το πλήρωσε ακριβά το τίμημα της άσκησής του, πέφτοντας θύμα των πιο βρόμικων από τα χαμερπή ερπετά. Για να αφεθεί βέβαια και αυτή στη συνέχεια στα χέρια του νεοελληνικού σοσιαλισμού εξασφαλίζοντας  όπως όλοι μας μια θέση στη κόλαση.

σε τι διεφερε απο τους υπολοιπους Ελληνες

Ο Θεόδωρος Αγγελόπουλος πέθανε δημιουργώντας στα εβδομηνταέξι του. Πέθανε δημιουργώντας. Δημιουργώντας στα εβδομηνταέξι του.

ανακοίνωση για την αιχμαλωσία Ψωμιάδη

Ακολουθεί ανακοίνωση για την αιχμαλωσία Ψωμιάδη από τη πανελλήνια ομοσπονδία απατεώνων ποδοσφαίρου.

ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΕΞΟΝΤΩΝΕΙ ΤΟΝ ΜΑΚΗ ΨΩΜΙΑΔΗ – ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΜΕΡΑ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΣΤΗ ΦΥΛΑΚΗ

Η σύλληψη του Μάκη Ψωμιάδη στις 15 Σεπτέμβρη μαζί με τις εισβολές και έρευνες της αστυνομίας σε σπίτια και άλλων απατεώνων του ποδοσφαίρου είναι ένα μέρος της πολυμέτωπης επίθεσης του κράτους ενάντια στην ακομμάτιστους κομπιναδόρους και ιδιαίτερα σε ένα από τα πιο εξεγερμένα τμήματα αυτών, τους απατεώνες του ποδοσφαίρου και τους μυστικούς συντρόφους τους. Ο Μάκαρος συμμετείχε σε πολλές απ' τις απάτες των πολιτικών και οικονομικών αφεντικών που συνέβησαν στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, αποτελώντας και ένα πανίσχυρο διαδραστικό δίαυλο επικοινωνίας μαζί τους. Προχώρησε σε φυγοδικίες και εξαπάτηση δικαιοσύνης και νοημοσύνης δείχνοντας την αλληλεγγύη του στους συντρόφους πολιτικούς και διεκδικώντας τους όρους της επιβίωσης και ύπαρξής τους σε αυτή τη δύσκολη τωρινή θέση της κομματοκρατίας. Το κράτος, επικαλούμενο ξαφνικά το ιδεολόγημα της "δικαιοσύνης", προσπαθεί τώρα να εξωραΐσει τα καταστροφικά και αντικοινωνικά σχέδιά του απέναντι στη παρανομία. Γι' αυτό και στην πραγματικότητα, ο Μάκης ο Ψωμιάδης βρίσκεται στη φυλακή γιατί είναι υπερκομματικός, γνωστός στους διωκτικούς μηχανισμούς για τη μακρόχρονη, συνεπή και αγωνιστική του παρουσία στα πεδία της καθημερινής απάτης μακριά από τις οργανωμένες κομματικές ή παρακρατικές συμμορίες που λυμαίνονται το χώρο. Με τη ποινικοποίηση του παράνομου στοιχήματος, την αποποινικοποίηση των ναρκωτικών, την αναγνώριση των σκυλάδικων ως πνευματικών κέντρων, οι εξουσιαστές τον στοχοποιούν και αποδυναμώνουν ολόκληρο τον γκανγκστερικό χώρο, προσπαθώντας να προλάβουν τη διάχυση των ιδεών και πρακτικών του σε αυτή την χρονική συγκυρία και ενώ βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη η πιο σκληρή και επιθετική πολιτική εις βάρος της κοινωνίας.  Δε θα περάσει!

ΝΑΙ ΣΤΟΥΣ ΣΩΣΙΕΣ ΤΟΥ ΛΑΖΟΠΟΥΛΟΥ

ΑΓΑΠΟΥΛΕΣ ΟΛΟΥ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΕΝΩΘΕΙΤΕ

ΜΕ ΓΗΠΕΔΙΚΗ ΒΙΑ – ΠΑΜΕ ΣΤΟΙΧΗΜΑ– ΑΜΦΙΣΒΗΤΟΥΜΕΝΑ ΠΕΝΑΛΤΥ ΑΠΑΝΤΑΜΕ ΣΤΗΝ ΕΠΙΘΕΣΗ ΤΟΥΣ

Λάσκαρη, όχι πρόζακ

το γύρο του διαδικτύου κάνει η βαθυστόχαστη δήλωση της Ελληνίδας ηθοποιού και έκπαγλου καλλονής: «Μόνο οι ψυχωτικοί αγαπούν την τηλεόραση». Με μια αυτιστική δυστοκία προσπαθώ να τη κατανοήσω ως φράση και με τη διαταραγμένη πραγματικότητα του ψυχωτικού θα προσπαθήσω να την αναλύσω. Καταλαβαίνω συνεπώς πως η Ζωή Λάσκαρη αναπαράγει με τη δήλωσή της το στερεότυπο της μειωμένης αντίληψης για όσους ανθρώπους έχουν περάσει τη ψύχωση ή που πάσχουν από σχιζοφρένεια. Μιλάει με τη βεβαιότητα που της εξασφαλίζει ο εμμένοντας μικροαστισμός της για την εξαιρετικά χαμηλή νοημοσύνη των ψυχωτικών που τη ταυτίζει με εκείνη των τηλεορασόπληκτων. Επιλέγει μια ευαίσθητη ομάδα ανθρώπων για να αποτινάξει πομπωδώς από πάνω της το μίασμα της τηλεοπληξίας. Στιγματίζει πρόσωπα που υποφέρουν περισσότερο από τις δηλώσεις παρά από τη ίδια τους την ασθένεια για να αποθεώσει το αυτονόητο.

Είναι δεδομένο ότι οι άνθρωποι με ψύχωση ανήκουν σε εκείνη τη ομάδα ατόμων με χρόνιες νόσους που έχουν τις λιγότερες πιθανότητες να βρουν και να διατηρήσουν μια συγκεκριμένη εργασία, να κάνουν μια σταθερή και μακρόχρονη σχέση, να βρουν μια μακρόχρονη και αξιοπρεπή στέγη και να ενσωματωθούν στις καθημερινές κοινωνικές δραστηριότητες. Ωστόσο, τίποτα από τα παραπάνω δε αποτελεί καθεαυτό προϊόν της αρρώστειας αλλά όλα αποτελούν παρενέργειες της στιγματοποίησης και της κοινωνικής διάκρισης. Σαν τη στιγματοποίηση που με τόση ευκολία κάνει με τη πομπώδη της δηλώση η κ. Λάσκαρη. Σαν τη διάκριση και την απομόνωση που τόσο επιπόλαια επιτείνει με τις ανοησίες της η κ. Λάσκαρη. Η οποία προφανώς δε θα έλεγε ποτέ ότι «μόνο οι διαβητικοί αγαπούν την τηλεόραση» ή ακόμα πιο βαθυστόχαστα ότι «μόνο όσοι έχουν πρόπτωση μήτρας αγαπούν την τηλεόραση». 

Θα ήταν εξαίρετα χρήσιμο αν οι προβολείς της ματαιοδοξίας της άναβαν ξανά όχι για να φωτίσουν τα απομεινάρια της ξεχασμένης δόξας αλλά για να βγάλουν την ίδια και κανέναν άλλον ακόμα από το σκότος της άγνοιας και της προκατάληψης. Θα ήταν πολύ ωραίο τα παρηκμασμένα είδωλα του παρελθόντος να εξαργύρωναν τις εναπομείνασες σταλίδες επιρροής τους προς κάτι λιγότερο υποτιμητικό για το κοινωνικό σύνολο. Να ακολουθούσαν το παράδειγμα αντίστοιχων αλλοδαπών φωτεινών κενοτήτων τύπου Κάθριν Ζέτα Τζόουνς που εφόσον καταλαβαίνουν ότι δεν καλυτερεύουν το κόσμο με το υπερτιμημένο ταλέντο τους τουλάχιστο προσφέρουν σε ανθρώπους με ψύχωση ή διπολικότητα μια αίσθηση ανακούφισης ότι αξίζουν κάτι περισσότερο από το «μόνο να αγαπούν την τηλεόραση» όπως στομφωδώς ανακοίνωσε η ελληνίδα σταρ. Και αν ποτέ κατάφερναν να απαλλαγούν από τα χασμουρητά της κοινωνικής τους τάξης, άνθρωποι σαν τη Ζωή Λάσκαρη θα καταλάβαιναν ότι μια συνειδητή περιχαράκωση προσώπων που δε διαφέρουν κατά τ' άλλα σε τίποτα από τους ίδιους μετατρέπει αυτό που πίστευαν ως διαχρονική λάμψη σε φωταψία ενός ετοιμόρροπου προβολέα. 

Γυναίκα-Μπικίνι-Τραγικό

Ως έφηβος διατηρούσα μια παράλογη επιθυμία που σχετιζόταν με δύο σημαντικούς για μένα ανθρώπους: Τον Αντώνη Σαμαράκη και τον Θανάση Βέγγο. Ήθελα να βρεθώ στο κατώφλι της εξώπορτάς τους, κρατώντας ένα κουτί σοκολατάκια, να κτυπήσω το κουδούνι και να πω καλησπέρα, ήρθα να σας επισκεφτώ, μπορώ να κουβεντιάσω για καμιά ώρα μαζί σας; Αυτή η επιθυμία στηριζόταν προφανώς στην φαντασιωσική θεώρηση αυτών των ανθρώπων ως ηρώων και δυστυχώς δεν εκπληρώθηκε ποτέ. Κοιτώντας πίσω τώρα και αναπολώντας συγκεκριμένα τους νοερούς μου δεσμούς με το Θανάση Βέγγο, καταλαβαίνω ότι η εικόνα του ως ήρωας ήταν εντελώς πλαστή και δε θα μπορούσε να δικαιολογήσει τη παραπάνω επιθυμία. Προσπαθώ παρακάτω να καταλάβω το γιατί: 

Ο Θανάσης Βέγγος αμφιβάλλω αν είχε λόγο ύπαρξης για τους Έλληνες τις τελευταίες 3 δεκαετίες. Η βιοπάλη και η επιβίωση ως φτωχοδιάβολος, η ταξική καταπίεση και αλληλεγγύη, η ρομαντική ευελιξία του "πολυτεχνίτη και ερημοσπίτη", ο άκρατος σουρεαλισμός που η σύγχρονή του κοινωνία μπορούσε να τον κατανοήσει μόνο ως "τρέλα", ο ύστερος συντηρητικός μικροαστισμός του, όλα αυτά που κυρίως ενσάρκωσε στις περισσότερες από τις 107 ταινίες που έπαιξε αποτελούσαν για χρόνια πια κατάλοιπα ασπρόμαυρου κινηματογραφικού δράματος που είχαν πάψει να αφορούν τους Έλληνες. Οι τελευταίοι ζούσαν αυτά τα χρόνια κοιμισμένοι στο όνειρο του απότομου πλουτισμού τους, η επιβίωση είχε μετατραπεί για αυτούς σε κατανάλωση, ο φτωχοδιάβολος σε αξιοσέβαστο  μεγαλοαστικό λαμόγιο, η αλληλεγγύη σε μποτιλιάρισμα στην Αττική οδό. Μόνο ο μικροαστισμός παρέμεινε ο ίδιος απλά είχε αποκτήσει ένα καινούργιο περιτύλιγμα, διάβαζε nitro ή lifo και ενίοτε έκανε διακοπές δίπλα σε κοσμικές προσωπικότητες. Βέβαια το όνειρο τελείωσε και μάλιστα όχι τόσο λυτρωτικά όσο οι ονειροπολήσεις του Βέγγου σε μερικές απ' τις ταινίες του. Τώρα βρισκόμαστε πια μόνοι μας μη γνωρίζοντας πώς θα αντιπαλέψουμε τη μίζερη ζωή που το κοντινό μέλλον επιφυλάσσει για μας. Τώρα μπορούμε να πανικοβληθούμε ελεύθερα σαν διαπιστώνουμε με τρόμο πως ο Θανάσης Βέγγος ήταν ήδη νεκρός, για  πολλά χρόνια και δεν το είχαμε καθόλου πάρει χαμπάρι. 

Αν βρισκόμουν στην Ελλάδα, θα υπάκουα επιτέλους σε εκείνο το φαντασιακό των εφηβικών μου χρόνων και θα τον συνόδευα στη κατοικία του, έστω και σε αυτή που τώρα είναι η τελευταία. Νιώθω ότι θα ήθελα να φωνάξω στη κηδεία του, παρέα με όσους αισθάνονται αυτή τη γενικευμένη κατάφωρη καταπίεση. Όχι για να τον αποχαιρετήσω σαν ήρωα/ενσαρκωτή αξιών που δε γνώρισα ποτέ αλλά γιατί τόσα χρόνια το μόνο που έκανα ήταν να γελάω μαζί του. 

ΥΓ.1 Ο τίτλος είναι ο γρίφος που προσπαθεί να λύσει ο Πράκτωρ Θ-Β με το σύντροφό του ΜΑΠ-31 (Αντώνη Παπαδόπουλο) στη σουρεαλιστική ταινία "Θου Βου φαλακρός πράκτωρ Επιχείρησις Γης Μαδιάμ" (σκην. Θ. Βέγγος, 1969)

ΥΓ.2 Από τις αμέτρητες αξιομνημόνευτες στιγμές του στον λαϊκό κινηματογράφο, οι 5+1 παρακάτω είναι αυτές στις οποίες δε μπορώ ακόμα να αντισταθώ:

1. Το ξενοδοχείο με το ακραίο όνομα "Χρυσή Αυγή" στον Πόρο που είχε την ατυχία να επιλέξει για το μοναχικό του παραθερισμό στο "Τύφλα να 'χει ο Μάρλον Μπράντο" (1963)
2. Το κυνήγι της μικρής αδερφής στο όνομα της αξιοπρέπειας στο σκοτεινό και γεμάτο καπνούς nightclub  που διακοπτόταν από το ξέφρενο χορό των θαμώνων, στον "Παπατρέχα" (1966)
3. Η ωμή βία απέναντι στο φτωχό σκυλάκι της μεσήλικης παχύσαρκης κυρίας, από την ίδια ταινία. Σφουγγάριζε το πάτωμα του θυρωρείου της πολυκατοικίας και αυτό τόλμησε να κατουρήσει. Εκείνος, χωρίς να το σκεφτεί, το αρπάζει και το βουτάει με οργή και αγανάκτηση στο κουβά. Τα ουρλιαχτά του σκύλου στη ταινία είναι αληθινά. 
4. Η φανταστική αντίδραση του παραγωγού της ΚΛΑΚ ΦΙΛΜΣ όταν πληροφορείται από το σκηνοθέτη ότι για την ταινία που γυρίζουν μυστικά κινηματογραφώντας τις αποτυχίες του Θ-Β δεν υπάρχει σενάριο: "α, nouvelle vague δηλαδή!", από την ταινία "Θου Βου φαλακρός πράκτωρ Επιχείρησις Γης Μαδιάμ" (1969)
5. Το ασήκωτο, καταθλιπτικό βλέμμα του ως Θωμάς στον "Ηλία του 16ου" (1959). Μόνο αυτό έφτανε για να νομιμοποιήσει ηθικά τη ροπή προς το μικροέγκλημα κάθε λογής φτωχοδιάβολων που πάλευαν για μια μίζερη ζωή στη ρημαγμένη κοινωνία της εποχής του. 
6. τούτη η αριστουργηματική σεκάνς 

είναι σα να μπαίνει η άνοιξη

Το βίντεο πιο κάτω δείχνει το πώς είδε τη διαδήλωση του περασμένου Σαββάτου μια νεαρή κάτοικος του Λονδίνου της οποίας η ζωή πρόκειται να πληγεί από τις δραστικές περικοπές που ετοιμάζονται στο όνομα του κέρδους των λίγων. Το βίντεο ξεκινά με μια διαμαρτυρία για το τι θα σημάνει η αυστηρή λιτότητα για την ίδια και τη κοινωνία που θα κληθεί να υπηρετήσει, προχωρά με μια ενθουσιώδη περιγραφή της διαδήλωσης στην οποία συμμετείχε, καταγράφει την δική της μαρτυρία για την αστυνομική βία και καθηλώνεται σε μια γνήσια, σχεδόν αγνή έκφραση οργής απέναντι στο ρόλο της αστυνομίας και στις πρακτικές της.

Στο βίντεο αυτό εγώ βλέπω σε 14 λεπτά μια συνοπτική αλληλουχία σκέψεων, επιπόλαιων γενικά αλλά αυτό δεν έχει καμία σημασία, ενός νεαρού ατόμου που αρχίζει να συνειδητοποιεί τη ταξική της θέση μέσα στη κοινωνία, που κατανοεί το ρόλο της αστυνομίας στη πάλη της εναντίον των καταπιεστών της, που αντιλαμβάνεται την αξία της αλληλεγγύης, που αναγνωρίζει την αναγκαιότητα της φυσικής συμμετοχής στη πάλη αυτή και κατανοεί την ανάληψη ευθύνης για τη συμμετοχή της. Βλέπω μια νεαρή γυναίκα, απόλυτα σύγχρονη του καιρού της, να κοινωνεί την πρόσφατη ριζοσπαστικοποίηση της, με τη δροσιά της νεανικότητάς της, με χιούμορ και αμεσότητα, εκμεταλλευόμενη το μόνο μέσο που μπορεί ελεύθερα να διαθέτει, και με ένα τρόπο, προσωπικό, ενταγμένο σε ένα υπόβαθρο που χωρίς να την εκπλήσσει χωρά το πέτσινο πανωφόρι της, τη μουσουλμανική της μαντίλα, τα κινέζικα ιδεογράμματα, τη λονδρέζικη προφορά και μια πέπσι για ένα δροσερό διάλειμμα. 

Ίσως στη φωνή της να ακούγονται και όλοι εκείνοι οι Έλληνες συνομήλικοί της που ξεχύθηκαν στους δρόμους τον Δεκέμβρη του 08 σε μια πρώτη δικιά τους απόπειρα ριζοσπαστικοποίησης και απογαλακτισμού από το σκοτάδι που τους (μας) καταπλακώνει. 

απ' τα δυο τρία πράγματα που ξέρω γι΄αυτόν

Σαν χθες, 42 χρόνια πριν, ο Γκοντάρ και ο Τρυφώ ηγήθηκαν μιας "επαναστατικής" επιτροπής που αποφάσισε τη κατάληψη και τη διακοπή του φεστιβάλ των Καννών. Ετσιθελικά. Συμπαραστάτες τους οι Λελούς, Φόρμαν, Ρενέ, Σαμπρόλ και Μπερί. Στην επιστολή που συνέταξαν και διάβασαν τονίζονταν τα εξής: «Καθετί με μια έστω ρανίδα αξιοπρέπειας και σημασίας έχει πάψει να λειτουργεί αυτή τη στιγμή στη χώρα. Δεν γνωρίζω πώς θα μπορούσε να γίνει γνωστό καθώς δεν υπάρχουν εφημερίδες, πρέπει πάντως πάση θυσία να γνωστοποιηθεί στους συμπατριώτες μας ότι το φεστιβάλ διεκόπη». Πιο πριν, ομάδα φοιτητών και κινηματογραφιστών υπό των Γκοντάρ και Τρυφώ είχαν διακόψει προβολές διακυρήσσοντας την αλληλεγγύη του γαλλικού σινεμά στις γενικές απεργίες και την άρνησή τους να "γίνουν τα μέσα μιας γενικής αποβλάκωσης στην υπηρεσία μιας καπιταλιστικής κοινωνίας που αμφισβητούν". Οι στόχοι τους, ίδιοι με αυτούς των εργατών που βρίσκονταν στον αγώνα: η "αλλαγή της οργάνωσης των μέσων παραγωγής και διανομής, η κατάργηση των απαγορεύσεων". Απαίτησαν να κάνουν "ελεύθερο κινηματογράφο ενός ελεύθερου λαού". Ήταν λίγο πριν η νεολαία, η εργατική και ένα κομμάτι της αστικής τάξης της Γαλλίας παραλίγο να εγκαταστήσουν τη φαντασία στην εξουσία. Και  ήταν ο Γκοντάρ ένας από αυτούς. 

Ο ίδιος που σήμερα, 42 χρόνια μετά, αποδεικνύει πως η νεότητα είναι εγγενές στοιχείο στην ανθρώπινη προσωπικότητα και πως το ελεύθερο πνεύμα ύπταται όταν απαιτηθεί φυσικών νόμων και ετερόφωτων προσωπείων. 

Και αφού εμείς δε μπορούμε να ακούσουμε τη φωνή του ελεύθερου πνεύματος στη γλώσσα μας, μιας και περιμένουμε ακόμα την αφύπνιση της διανόησης από τη ναρκισσιστική της κατάνυξη, ας ακούσουμε αυτόν τουλάχιστο να συνεχίζει να το λέει σε ολόκληρο τον κόσμο. 

Και αφού, ίσως δε ζήσουμε την όμορφιά των λόγων του, ας απολαύσουμε λίγο από την ομορφιά των εικόνων:

καυτό παρασκήνιο (Slavoj, you know I love you)

Είδα σε πολλά ιστολόγια το εξαιρετικό βίντεο με τον Σλαβόι Ζίζεκ να εκφωνεί ένα ανέκδοτο απογυμνωτικό του ρόλου της σύγχρονης αριστεράς. Είχα τη μεγάλη χαρά να βρισκόμουν ο ίδιος αυτοπροσώπως στη συγκεκριμένη ομιλία του Σλαβόι, η οποία είχε γίνει στο πλαίσιο του marxism 2009 τον περασμένο Ιούλιο στο Λονδίνο. Και αφού το βίντεο έγινε δημοφιλές στην ελληνική μπλογκόσφαιρα με πάμπολλες αναδημοσιεύσεις, θα ήθελα να συνεισφέρω στην ευρύτερη γνώση με τη καταγραφή ενός "λεπτού" παρασκηνίου, του οποίου υπήρξα μάρτυρας και  του οποίου ο πραγματικός χρόνος έχει σφηνωθεί ανάμεσα στο 2:03 και το 2:20 του youtubικού.

Πριν όμως, και για όποιον δε το έχει παρακολουθήσει, ορίστε το εν λόγω βίντεο με το περίφημο ανέκδοτο και ένα μικρό κομμάτι της ομιλίας:

Αν παρατηρήσετε, από το 2:14 και μετά, ο Σλαβόι αλλάζει ελαφρά το ύφος της παρουσίας του, λες και ο μόνιμα εκφραστικος και πληθωρικότατος Ζίζεκ να έχει απωλέσει ξαφνικά ένα μικρό κομμάτι της αυτοκυριαρχίας του. Φυσικά η ρητορική του δεινότητα παραμένει αλλά η γλώσσα του σώματος προδίδει καταρχήν αμηχανία ή εκνευρισμό καθώς και αυτή την παρόρμηση της ανάγκης για επανόρθωση και ίσως υπεραναπλήρωση. Ο λόγος γι' αυτή την αλλαγή είναι ακριβώς το περιστατικό που συνέβη αμέσως μετα το 2:03 και που αμέσως θα διηγηθώ: 

Τη χειμαρρώδη ομιλία του Σλαβόι είχε ακολουθήσει, θυμάμαι, ένα παρατεταμένο, ενθουσιώδες χειροκρότημα από ένα πλήθος 2000 ατόμων που σχεδόν παραληρούσε. Ανάμεσα σε αυτούς όμως, υπήρχε και μια νεαρή γυναίκα, όχι μεγαλύτερη από εικοσιδύο ετών, της οποίας ο ενθουσιασμός είχε διακοπεί πρώωρα στο άκουσμα του ανεκδότου. Πρόκειται για την επικεφαλής της φεμινιστικής ομάδας του SOAS (School of Oriented and African Studies), μιας από τις πιο δραστήρια πολιτικές ομάδες ενός από τα πιο προοδευτικά και ριζοσπαστικά πανεπιστήμια του Λονδίνου. Η γυναίκα αυτή, χωμένη όπως βρισκόταν μες στο αλλαλάζων ακροατήριο, πήρε το μικρόφωνο που ήδη γυρνούσε στο κόσμο για τις ερωτήσεις και ξεκίνησε μια σφοδρή επίθεση απέναντι στο σεξιστικό περιεχόμενο του ανεκδότου κατηγορώντας τον Ζίζεκ ανοιχτά για υποτίμηση του γυναικείου βιασμού και προσβολή της γυναικείας προσωπικότητας. Δε θα ξεχάσω ποτέ το πώς ξεκίνησε τη δική της ομιλία, ενδεικτικό της επίδρασης του Ζίζεκ στα νεανικά ακροατήρια: "Slavoj, you know I love you, but now I really want to hate you!" Μιλούσε για τρία λεπτά περίπου και ο λόγος της ήταν σαφής, ορθολογιστικός και απόλυτα δομημένος, ώστε  μόλις τελείωσε, το ακροατήριο που τα τρία λεπτά έστεκε βουβό και αμήχανο, παραδόθηκε σε ένα άκρατο ενθουσιασμό που έμοιαζε σχεδόν με αυτόν απέναντι στον Σλαβόι.Αυτά τα τρία λεπτά, επίσης, ο Ζίζεκ καθισμένος στο πάνελ (φώτο από το κινητό μου τηλέφωνο) κοιτούσε απορημένος, σχεδόν σαστισμένος, και μια φορά που προσπάθησε να τη διακόψει για να εξηγηθεί, η ίδια τον παρότρυνε να σταματήσει μέχρι εκείνη να τελειώσει. Η χρονική στιγμή 2:14 του βίντεο είναι τότε που ο Σλαβόι, ακόμα αμήχανος και ελαφρά εκνευρισμένος, ξεκινά τη δευτερολογία του απαντώντας στις ερωτήσεις, και στο 3:11 η στιγμή που αρχίζει να απαντά -απολογείται στη πραγματικότητα- στη νεαρή γυναίκα για το "κακόγουστο" του ανεκδότου. 

Αν και τα πνεύματα έδειχναν αρκετά ευδιάθετα στο τέλος της εκδήλωσης, από όλες τις "πλευρές", προσωπικά εκτιμώ -μια απλή αίσθηση είναι μόνο, δυστυχώς δεν είχα την ευκαιρία να τα πω με τον Σλαβόι- ότι ο ναρκισσισμός του, σφοδρά ενισχυμένος από τις ασταμάτητες εκδηλώσεις λατρείας ροκ σταρ στο πρόσωπό του, είχε δεχθεί μια γερή κλωτσιά ανάμεσα στα σκέλια από μια δυναμική φοιτήτρια. Μα, ειλικρινά, αυτό δε πρέπει να μας ενοχλεί καθόλου: ως γνωστόν η υπεραναπλήρωση ενός πληγωμένου ναρκισσισμού σε άτομα σαν τον Ζίζεκ, ωφελεί συνήθως την ανθρωπότητα με τρία-τέσσερα νέα εξαίρετα βιβλία, καθόλου άσχημα δηλαδή για το βιογραφικό αυτής της αξέχαστης γυναίκας.

Παλίοτερες αναρτήσεις μου για τη συνολική ομιλία του Ζίζεκ στο συγκεκριμένο συνέδριο εδώ και εδώ.

Το Μέσσι-ανικό είναι η δομή του Απ-Όντος

θέλω να πιστεύω πως είναι πιο έντιμο για τη κοινή νοημοσύνη και περισσότερο ορθολογιστικό στο πλαίσιο του ανθρώπινου είδους αν υποδεχόμαστε κάθε χρόνο ως αρχηγό κράτους τον Λιονέλ Μέσσι αντί της γνωστής αναμμένης λαμπάδας. Γιατί η δική του λάμψη είναι πραγματικά οικουμενική και η λατρεία του ονόματός του ειλικρινής, χωρίς την ανταποδοτική απαίτηση της σωτηρίας, και καθάρια, μακριά από το εκβιαστικό μεταφυσικό άγγιγμα του φόβου. Μα και αν τα συναισθήματα ευτυχίας γι' αυτή την επαφή με το Θείο είναι εξίσου στιγμιαία, τουλάχιστον τις δικές του πετυχημένες προσπάθειες μπορείς να τις βλέπεις ξανά και ξανά από ένα τηλεοπτικό ριπλέϋ. "Ο Βασιλεύς της Δόξης μήποτε προσκόψῃ πρὸς λίθον τὸν πόδα του" και τότε το πραγματικό αλλαλάζων πλήθος της υποδοχής στο αεροδρόμιο θα είναι η απόδειξη πως (απ-)Όντος είναι μεγάλη η Χάρη του.

με συγκίνησε περισσότερο το 2009

η ενημέρωση που λαμβάνουμε και ο δυτικογενής τρόπος που τον προσεγγίζουμε δεν μου επιτρέπει να συλλάβω το αγωνιακό και τραγικό πρόσωπο του σύγχρονου Ιράν και του λαού του. Μέσα μου ο αγώνας τους για περισσότερη ελευθερία εκδηλώνεται είτε με αισθητικά σχήματα που αναπαραστά η φαντασία μου μέσα από τις ελάχιστες εικόνες που διοχετεύονται, είτε με παραλληλισμούς με ανθρώπους που μια ιστορική συγκυρία τους μετέτρεψε από σύμβολα της διπλανής πόρτας σε σύμβολα εξέγερσης έναντι της μίζερης καθημερινότητας.

Η Νέδα Αγκά Σολτάν δολοφονήθηκε από το ιρανικό καθεστώς στις 20 Ιουνίου. Θεωρώ ότι είναι το πρόσωπο του 2009.
Δεν άνηκε σε καμιά παράταξη, δεν είχε καν ψηφίσει στις εκλογές. Ήταν το γυναικείο πρόσωπο της ιρανικής αστικής τάξης. Ενδεχομένως ξένη μέσα στη κοινωνία που οικοδόμησαν άντρες και φανατικοί ιερωμένοι,  ίσως μυστικά εξεγερμένη απέναντι στη κυρίαρχη ιδεολογία της θρησκείας, του συντηρητισμού, της προκατάληψης, της αδίστακτης εξουσίας και των θλιβερών παράγωγών της. Κατέβηκε στο δρόμο απέναντι στην κοινωνική συμβατικότητα της χώρας της αναζητώντας έναν άλλο δρόμο ανεξαρτησίας. Και μέσα απ' το ματωμένο μπλου-τζιν έθεσε -αθέλητα προφανώς και- με συγκλονιστική αξιοπρέπεια το απελευθερωτικό πλαίσιο, το ζήτημα της  κοινωνικής χειραφέτησης, χωρίς φεμινιστικές δημαγωγίες και στείρες εξεγερτικές εξαγγελίες.
Η δική μου κριτική ίσως να τόνιζε ότι η φιλελεύθερη αστική κοινωνία της δύσης που ενδεχομένως αναζητούσε η Νέδα σαν τρόπο ζωής θα την οδηγούσε στην αλλοτριωτική αυταπάτη που η δική μας αστική τάξη βιώνει. Αμφιβάλλω όμως αν αυτό θα μπορούσε να τη σταματήσει, την ίδια ή και τον φοιτητή της πλατείας Τιεν-Αν-Μεν είκοσι χρόνια νωρίτερα, από το να απαιτήσει στους δρόμους τη κοινωνική μεταρρύθμιση.

Η εικόνα που πλάθει η φαντασία μας σπάνια μπορεί να είναι καθορισμένη. Όμως ο θάνατος της  Νέδα -που μεταδίδεται ξανά και ξανά στις σελίδες του διαδικτύου- είναι γυμνός, γκρίζος και  υποβλητικός, όπως ο αγώνας καθενός που αναγνωρίζει το τίμημα του να θες να αναπνέεις ελεύθερα.

Κωνσταντίνα Κούνεβα

Η άρνησή της να εκφράσει θυμό μοιάζει ξενική, αταίριαστη με αυτό που προτρέπει ο τρόπος που ζούμε. Διαθέτει ένα σκληρό, χωρίς ψευτιά και  φτηνούς συναισθηματισμούς περίβλημα, σαν τη συρρίτουσα ανάσα που διαπερνά τη τραχειοστομία της. Πού βρίσκεται συσσωρευμένη η οργή της, το μένος απέναντι στον τύρρανο, το συσφιγγκτικό συναίσθημα του αδικημένου; πού κρύβει τη βαθιά ανθρώπινη επιθυμία της ανταποδωτικής τιμωρίας; πώς συγκρατείται μέσα της η  ορμή απέναντι στην παραληρηματική βία;

Η στάση της φέρνει στο νου τη πιο άδολη έκφανση της χριστιανικής ιδεολογίας απέναντι στον άνθρωπο και τη κοινωνία. Η σθεναρή της παρουσία ξετυλίγεται σαν άτεγκτος μηχανισμός που εγκλωβίζει στα γρανάζια του τη ψυχή αυτής της κοινωνίας, αφήνοντας έκθετες την υποκρισία και τον μικροαστικό της εγωτισμό. Και η ιστορία της ξεδιαλύνει κάθε ιδεαλιστική ουτοπία: για το δίκαιο και την ελευθερία άλλος δρόμος δεν υπάρχει πέρα από την πάλη.

What does it mean to be a revolutionary today?

έγραψα στη προηγούμενη ανάρτηση για τον Ζίζεκ και τον Καλλίνικο και τις ομιλίες τους στο marxism 2009. Με ενθουσιασμό διαπιστώνω πως μπορώ να τις μοιραστώ ξανά με όποιον ενδιαφέρεται! Οι διαλέξεις και των δυο, ολόκληρες!

Ο Σλαβόι εδώ δίνει με απλή και βαθιά πολιτική γλώσσα απαντήσεις για τη διαλεκτική του νέου και του παλιού, της νέας κοινωνίας με αυτή που κάποτε ήταν, για το ποια οφείλει να είναι η στάση μας απέναντι σε "ιδεώδη" που ενέπνευσαν ή απογοήτευσαν (κίνα, κούβα, λατινική αμερική), γιατί ο "καπιταλισμός με ανθρώπινο πρόσωπο" δεν έχει νόημα, τι σημαίνει να πράττεις "τίποτα", τι στάση οφείλει να έχει η επαναστατική αριστερά σήμερα. Σκέτη απόλαυση!

Και τώρα, ο Καλλίνικος. (Μόλις τελειώσει την αποθέωση του Ζίζεκ) δίνει συμβουλές για το χτίσιμο επαναστατικής συνείδησης και αποδιοργάνωσης του αντίπαλου, μιλάει για τους ανένταχτους και τους "διανοούμενους" αριστερούς, και τη σημασία της συμμετοχής των μεταναστών στον αγώνα της εργατικής τάξης. Ρουφιέται ολόκληρο!

Τροφή για το μυαλό.

Ευχαριστώ το κόκκινο μπαλόνι για τα ταχύτατα αντανακλαστικά!

απαντήσεις, απαντήσεις, απαντήσεις

παρά την ροκ στάρ υποδοχή που τους επιφυλάχθηκε και τη απαραίτητη επιφυλακτικότητα στην ευρεία και άνευ όρων αποδοχή τους, αρχίζω να πείθομαι πως ό,τι ήταν για τη γενιά του μάη του '68 ο Σαρτρ, ο Αλτουσέρ και ο Φουκώ, είναι για τη δική μου γενιά ο Σλαβόι Ζίζεκ και ο Άλεξ Καλλίνικος.

(Ωστόσο, ένας από εκείνη τη γενιά θα μπορούσε να διαμαρτυρηθεί για το πώς στο συνταρακτικό Μάη ο Φουκώ κυνηγούσε τους δαίμονές του στην Αλγερία, ο Αλτουσέρ ζούσε στον υπέροχο δικό του κόσμο και ο Σαρτρ επέμενε απλά να είναι ο εαυτός του...)

Τους παρακολούθησα και τους δυο στο marxism 2009 που διοργανώθηκε από το βρετανικό Socialist Workers Party αυτό το σαββατοκύριακο στο Λονδίνο, σ' ένα πολιτικό φεστιβάλ πλημμυρισμένο από ανθρώπους που βιώνουν την αριστερά της ευρώπης πιο μικρή και πιο ηττημένη από ποτέ, να παραπέει στο χάσμα που προκάλεσε η απόλυτη επιβεβαίωση των ανησυχιών της και η αδυναμία της να πράξει το παραμικρό. Και αν ακόμα οι δυο τους απέχουν πολύ από το να χαρακτηριστούν μεσσίες της (όποιας) επανάστασης, ωστόσο για πρώτη φορά μπορώ να αισθάνομαι τη χαρά ότι πήρα απαντήσεις για το τι πρέπει να γίνει, απαντήσεις που μπορούν να είναι απτές στο συγκεκριμένο χωροχρόνο, απαντήσεις που (επιτέλους) αφορούν τη δράση και καθέναν από μας που καλείται να επιλέξει με ποιον τρόπο θα εξαναγκαστεί να περάσει κάποια στιγμή το κατώφλι του σπιτιού του.

περισσότερα για τον Ζίζεκ και τη βιβλιογραφία του εδώ
περισσότερα για τον Καλλίνικο και τη βιβλιογραφία του εδώ
μια χαρακτηριστική διάλεξη του Ζίζεκ για τη ταυτότητα, το περιβάλλον και τη πολυπολιτισμικότητα μιας σοσιαλιστικής κοινωνίας εδώ

η φώτο τραβηγμένη από το κινητό μου τηλέφωνο

δημοκρατία ή μοναξιά

αναρωτιόμουν πάντα τι σήμαινε η φράση "στη δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα".

Γιατί καιρό τώρα γίνομαι μάρτυρας γεγονότων που τη προσβάλλουν και ζώ με την αφέλεια πως η δημοκρατία, με αυτή τη θρησκευτική μεταφυσικότητα που όλοι προσμένουν στο άκουσμά της, θα βρει τη λύση. Φαντάζομαι το ίδιο θα πίστευαν, για τους δικούς τους λόγους ο καθένας, και οι Θεόδωρος Τενέζος και Κωνσταντίνα Κούνεβα όταν αποφάσιζαν πως στον αγώνα ενάντια στη κοινωνική αδικία η δημοκρατία δε θα τους άφηνε μόνους. Για να αργοσβήνουν τώρα και οι τρεις τους μες στην αξιοπρεπή τους μοναξιά.

Ωστόσο, επειδή η σκέψη της δημοκρατίας δε σταματά ποτέ να μας τροφοδοτεί με την ελπίδα, συνέχισα να να αναρωτιέμαι "ποιες διεξόδους προσφέρει η δημοκρατία"; Για να μάθω πως πρόσφατα όσοι γνώριζαν καλύτερες μεθόδους συνδιαλλαγής με αυτή, βρήκαν και τη διέξοδο. Και τώρα πια δεν αναρωτιέμαι αν "στη δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα". Τώρα ξέρω.