Η κοσμικότητα του γαλλικού κράτους και η Άννα Καρίνα μοιράζονται μέσα μου ένα κοινό. Τις αγαπώ. Μα ανησυχώ πως σ' αυτή την ανάρτηση θα χρειαστεί να περιορίσω τη σκέψη μου στη γαλλική κοσμικότητα, μόνο. Ωστόσο και η κοσμικότητα έχει τα χαρακτηριστικά αυτής που ονειρεύομαι για την ευρώπη που θέλω να ζω.
Η αποδοκιμασία της μπούργκας από τους γάλλους (γιατί θέλω να πιστεύω πως ο κατά τ' άλλα αποκρουστικός Σαρκοζύ τη γαλλική κοινή γνώμη ερμήνευσε) και η ανάδειξη της πραγματικής ιδιότητας που ο ευρωπαϊκός πολιτισμός επιφυλλάσει γι' αυτή, της στέρησης της ελευθερίας και της ατομικής αξιοπρέπειας, έφερε και πάλι στο μυαλό μου την σημασία του να ζει κανείς σε μια άθεη πολιτεία. Όχι ανεξίθρησκη, όχι άθρησκη, ούτε καν αγνωστικιστική. Άθεη. Η πνευματικότητα, υποτιμημένη σήμερα και πιο υποταγμένη από ποτέ στη γεροντική ασθένεια της εκλαϊκευμένης παραδοξολογίας, χρειάζεται μόνο μία πατρόνα: μια πολιτεία που δε θα αναγνωρίζει θρησκευτικά πάθη και συμβολισμούς. Και όταν αυτή η πνευματικότητα, μέσα από την άθεη πολιτεία, ελεύθερη ξαναβρεί την επαφή με την ανθρωποκεντρική της φύση, ίσως να καταφέρει να απαλλαγεί και από την ίδια της τη πατρόνα και να επιστρέψει και πάλι στη πηγή της, την κοινωνία.
Το 2005, όταν οι Δανοί αρνήθηκαν να ζητήσουν συγγνώμη στις λυσαλέες αντιδράσεις μουσουλμάνων επείδη εφημερίδα δημοσίευσε σκίτσο του μωάμεθ (την εικονοποίηση του οποίου απαγορεύει αυστηρά αυτή η θρησκεία), στο δίλημμα θεμελειώδες δικαίωμα της ελευθερίας του λόγου ή υποταγή σε μια εκκοσμικευμένη πνευματικότητα, δεν άφησαν καμιά αμφιβολία ότι θα μάτωναν για το πρώτο. Γαλλικές εφημερίδες λίγο αργότερα, αναδημοσιεύουν τα σκίτσα, σε μια ξεκάθαρη δήλωση μιας ολόκληρης κοινωνίας (που στο 10% είναι μουσουλμανική).Και αυτό είναι κάτι που με παθιάζει: η άνευ όρων υπεράσπιση αυτού του θεμελειώδους κεκτημένου. Και βέβαια, δε πρόκειται για πόλεμο πολιτισμών αλλά για το σθένος της διατήρησης όσων ένα κομμάτι του παγκόσμιου πολιτισμού κατάφερε να κατακτήσει.
Και όσο και να θέλω να επιστρέψω στην ακατανίκητη σαγήνη της Άννας Καρίνα (που γεννήθηκε στη Δανία και ζει στη Γαλλία), θα τελειώσω με τη κοσμικότητα του γαλλικού κράτους. Ο Albert Camus έγραψε κάποτε για τους γάλλους συμπατριώτες του ότι οι μελλοντικοί ιστορικοί θα τους ορίζουν ως "αυτοί που κάνανε παιδιά και που διαβάζανε εφημερίδες" και αυτό θα 'ταν όλο. Παραμερίζοντας όλες τις μοντέρνες ανελευθερίες που ο δυτικός πολιτισμός μου επιφυλάσσει με τον γνωστό κεκαλυμμένο του τρόπο, δε μπορώ παρά να παραδεχτώ πως η ευχέρια του να κάνω έρωτα όποτε και όπως θέλω, του να διαβάζω και να σκέφτομαι όπως θέλω, του να γράφω αυτό που θέλω αυτή τη στιγμή, αποτελεί μια ασύλληπτη πνευματικη κατάκτησή του. Και μετά έγινα Γάλλος...
