πάμε στο Portland για καφέ;

Στο Πόρτλαντ, στις ΗΠΑ, υπάρχει ένα αυτόνομο χορτοφαγικό καφέ που ονομάζεται "το κόκκινο/μαύρο καφέ". Πρόκειται για ένα στέκι που διοικείται και λειτουργεί ως κολεκτίβα. Είναι υποθέτω κάτι παρόμοιο με τα ωραιότατα ελληνικά αυτόνομα στέκια που ξεφυτρώνουν στον αστικό ιστό σαν λουλούδια αυτούς τους δύσκολους καιρούς. Εκεί πριν ένα μήνα συνέβη το εξής περιστατικό:

Ένα μέλος της κολεκτίβας, ο John Langley, καθάριζε το ψυγείο με τις μπίρες κάτω από τον πάγκο, όταν ένας αστυνομικός, ο James Crooker, εισήλθε στον καφενέ. Όταν ο John είδε τον αστυνομικό με τη στολή υπηρεσίας του και όλα τα συναφή ξαφνιάστηκε, αλλά κράτησε τη ψυχραιμία του και έκανε ό,τι τα μέλη της κολεκτίβας που εργάζονται σε αυτόνομα καφέ εκπαιδεύονται και αναμένεται να κάνουν: απέφυγε την αντιπαράθεση, δεν έκανε ερωτήσεις, και γρήγορα πήρε τη παραγγελία. Ο αστυνομικός παρήγγειλε έναν καφέ στο χέρι, και πήρε από τον John έναν καφέ στο χέρι. Τότε ο αστυνομικός άρχισε να συνομιλεί με ένα θαμώνα του καφέ και αυτό έκανε τον John να νιώσει άβολα. Έτσι, πήρε την απόφαση να ζητήσει ευγενικά από τον αστυνομικό να φύγει και ο αστυνομικός έφυγε χωρίς καμιά αντίδραση. 

Μετά το γεγονός, η Cornelia Seigneur (μια ανεξάρτητη δημοσιογράφος που έτυχε να τρώει στο καφέ), κατήγγειλε ότι ο αστυνομικός έπρεπε να είχε το δικαίωμα να παραμείνει. Ο John εξήγησε ότι η αστυνομία κάνει τον ίδιο και πολλούς από τους θαμώνες και τους συντρόφους να αισθάνονται άβολα. Ερωτηθέντες μάλιστα από τον John ανεπίσημα και οι άλλοι πελάτες, όλοι τους δήλωσαν ότι η παρουσία της αστυνομία τους έκανε να αισθάνονται ανασφαλείς. Η συζήτηση για το θέμα με τη κα Seigneur παρέμεινε πολιτισμένη και κράτησε ακόμα 20 λεπτά.

Την άλλη μέρα η κα Seigneur έγραψε για το περιστατικό στο μπλογκ της και σε μια τοπική εφημερίδα, και το θέμα αναδημοσιεύτηκε γρήγορα από τα τοπικά κανάλια, για να φτάσει με ταχείς ρυθμούς σε ειδησεογραφικά πρακτορεία και ιστοσελίδες, μέχρι τους κολοσσούς CNN και FOX. Το καφέ εξάλλου δέχτηκε εκατοντάδες γράμματα και email για το γεγονός, θετικά και αρνητικά. Τα μέλη της κολεκτίβας έκαναν ό,τι περνούσε από το χέρι τους για να απαντήσουν μιας και στο μεταξύ λόγω της απρόβλεπτης δημοσιότητας η πελατεία στον καφενέ μεγιστοποιήθηκε και οι ανάγκες για καλύτερο σέρβις ακόμα περισσότερο!

Τη ίδια στιγμή όμως, φορείς της πόλης κήρυξαν μποϋκοτάζ, διατυπώθηκαν ανώνυμες απειλές για βανδαλισμούς, ενώ ένας συνταξιούχος αστυνομικός (εκπροσωπώντας όπως έγραψε πολλούς συναδέλφους του) κατηγόρησε τα μέλη της κολεκτίβας ως "ολίγον ομοφυλόφιλους", τους απείλησε ότι η αστυνομία δε θα τους προστατέψει ποτέ σε στιγμή ανάγκης και ότι θα έπρεπε να σταματήσουν να απειλούν τη μικρή τους κοινωνία.

Για τα μέλη της κολεκτίβας, το μεγάλο ζήτημα όλης αυτής της ιστορίας ήταν αν η στάση του John, που ήταν δείγμα αυθόρμητης προσωπικής κρίσης, εμπεριείχε στοιχεία ρατσισμού και κοινωνικής διάκρισης. Στο παρελθόν είχαν εκδιωχθεί από το καφέ άτομα που κουβαλούσαν όπλα, φορούσαν διακριτικά μίσους ή ρατσισμού ή προκαλούσαν ανασφάλεια σε θαμώνες που έχουν υποστεί διάφορες μορφές βίας στο παρελθόν. 

Παρακάτω ακολουθεί ένα απόσπασμα της ανακοίνωσης της κολεκτίβας, σε απλή, όμορφη, κατανοητή γλώσσα:

Απορρίπτουμε κάθε μορφή ιεραρχίας και καταπίεσης. Στον δικό μας ιδανικό κόσμο, όλοι θα είναι σε θέση να δρουν μαζί ως ίσοι και να ανταλλάσσουν ιδέες ως τέτοιοι. Ωστόσο, ο κόσμος στον οποίο ζούμε είναι γεμάτος με ανισορροπίες δυνάμεων. Ανισότητες με βάση την εθνική προέλευση, την εθνικότητα, το φύλο, τη φυλή, τη σεξουαλικότητα και τη κοινωνική τάξη είναι βαθιά εδραιωμένες και θεσμοθετημένες με το νομικό μας σύστημα. Ως εκ τούτου, ένας ριζοσπάστης ακτιβιστής και ένας αστυνομικός είναι απίθανο να εμπλακούν σε διάλογο, μόνο και μόνο επειδή ο τελευταίος έχει την εξουσία να συλλάβει τον πρώτο (ή τουλάχιστον, να αυξήσει άμεσα την επιτήρηση και την παρενόχληση του). Μια αστυνομική στολή (πλήρης, με taser και πυροβόλο όπλο) είναι ένα ισχυρό σύμβολο της κρατικής καταπίεσης, της αδικίας και της βίας. Η παρουσία ενός αστυνομικού είναι συχνά αρκετή για να προκαλέσει φόβο σε πολλούς πολίτες-ιδίως σε εκείνους που πλήττονται δυσανάλογα από την ανάρμοστη συμπεριφορά της αστυνομίας. Μέχρι να αποκτήσουμε μια δίκαιη κοινωνία, θα αγωνιζόμαστε για να δοθεί προτεραιότητα στις ανάγκες αυτών που είναι αόρατοι ή δυσάρεστοι, εκδιωγμένοι ή αδύναμοι. 

Μέχρι την 19η Μαΐου, οι μπάτσοι μπήκαν στο καφέ δύο φορές. Και στις δύο περιπτώσεις, προσπάθησαν να ανακρίνουν πελάτες σχετικά με κάποια αδικήματα, και τους ζητήθηκε να φύγουν όταν έγινε σαφές ότι δεν είχαν κανένα ουσιαστικό λόγο να είναι εκεί. Το "κόκκινο/μαύρο" καφέ δεν είχε καμιά πολιτική ενάντια των ένστολων όταν John έδρασε παίρνοντας μια τέτοια απόφαση. Από τότε όμως οι διαχειριστές του αποφασίσανε να μη δέχονται εν υπηρεσία αστυνομικούς. Η απόφαση αυτή ήταν αποτέλεσμα των ανησυχιών των μελών και της ανατροφοδότησης από τα άλλα μέλη της κοινότητάς τους.

Περισσότερα για το Red and Black Cafe, εδώ.