τρεις λέξεις για το 2011

Προσπαθώντας να καταλάβω συνοπτικά όσα συνέβησαν στην Ελλάδα το 2011, κατέγραψα σκέψεις οι οποίες τελικά (αυτό)συγκροτήθηκαν σε 3 βασικές ενότητες: Αντίσταση, Βία και Δημοκρατία. Θα ήθελα να προσέθετα και Αριστερά αλλά η συγκεκριμένη δε συνέβη και πολύ στην Ελλάδα αυτη τη χρονιά. Υποψιάζομαι ότι την επόμενη ίσως και να προσθέσω και Πείνα. Oh well,

Αντίσταση

Κοιτώντας πίσω σε αυτή τη χρονιά, ο λαός έδειξε κάποια αντανακλαστικά απέναντι στην αδυσώπητη και οργανωμένη λεηλάτησή του από την ευρωπαϊκή ολιγαρχία. Τουλάχιστο περισσότερα και πιο λογικοφανή ως μέσο αντίδρασης από τα αντίστοιχα των Πορτογάλων και των Ιρλανδών που μοιρολατρικά οι μεν, ενθουσιωδώς οι δε επιβεβαίωσαν την απόλυτη αποτυχία της πολιτικής της τρόικας με «παράπλευρες απώλειες» τις ίδιες τις κοινωνίες.

Οι αντιδράσεις των Ελλήνων ήταν μαζικές, συκοφαντήθηκαν και υπονομέυτηκαν. Αλλά η μαζικότητα επισκιάστηκε από τη σπασμωδικότητα, της περιστασιακότητα, τη συντεχνιακή λογική και την αδυναμία συγκρότησης ομογενοποιημένου μετώπου με σαφή ιδεολογικά χαρακτηριστικά για ανατροπή του υπάρχοντος και εφαρμογή εναλλακτικού προγράμματος. Η πλατεία συντάγματος, τον Μάη και τον Ιούνιο δε κατάφερε να αποτινάξει από πάνω της το ειδικό βάρος των αγανακτισμένων και στο μεγαλύτερο τμήμα της δε διαχώρισε με σαφήνεια τη (ταξική) της θέση και τη στάση της απέναντι σε συγκεκριμένους θεσμούς στυλοβάτες του υπάρχοντος καθεστώτος που εξακολουθούν να δυναστεύουν. Τελικά η εξελικτική της πορεία ακολούθησε τα χαρακτηριστικά όσων συνετέλεσαν σε αυτή κάτι που φαίνεται ότι αποτελεί νομοτέλεια και για τις κοινωνίες. Γι’ αυτό και όλοι όσοι συμμετείχαν (αλλά και όσοι αρνήθηκαν να συμμετάσχουν), από όποιο ιδεολογικό φάσμα και αν προέρχονται, αισθάνονται ότι έκαναν τελικά αυτό που έπρεπε να κάνουν.

Η 28η Οκτωβρίου ήταν η πλέον σημαντική εκδήλωση αντίστασης και η πιο συγκινητική αυτή τη χρονιά. Με βαρύ το συμβολικό και το συναισθηματικό φορτίο, το όχι, οι Έλληνες εναντιώθηκαν μαζικά και -το κυριότερο- ΠΑΝΤΟΥ, εκδιώχνοντας απρόσμενα τα σύμβολα της εξουσίας και αμφισβητώντας αναπάντεχα και για πολύ λίγο τις εξουσιαστικές σχέσεις που συντηρούν μαζί τους. Ο διωγμός του υπερασπιστή αυτής της δημοκρατίας, του ίδιου της του προέδρου, ίσως να όφειλε να σημάνει και το τέλος κάθε είδους παρόμοιας συμβολικής δράσης αλλά αυτό χρειάζεται δυστυχώς ακόμα να επιβεβαιωθεί.

Βία

Η ατομική, προσωποποιημένη βία κατά των πολιτικά υπεύθυνων για τη ραγδαία εξαθλίωση της κοινωνίας που εντάθηκε αυτή τη χρονιά δεν στάθηκε ακόμα ικανή για μια ουσιαστική αυτοκριτική τόσο όσων τη αποδέχονται όσων και αυτών που τη παράγουν. Ίσως ακόμη να είναι κάπως νωρίς βέβαια. Κάποιοι βουλευτές και υπουργοί, προς σαδιστική ευχαρίστηση των περισσοτέρων, ούτε για τσιγάρα δε μπορούν να πάνε πλέον μόνοι, αλλά παρόλα αυτά, στο βαθμό που μας αναλογεί στο καθένα, η εστίαση στην απόδοση ευθύνης εξακολουθεί να βρίσκεται έξω από τον ατομικό μας χώρο.

Η προσωποποιημένη βία βέβαια ούτε καν μπορεί να συγκριθεί με τη κρατική βία, είτε φυσική είτε συγκεκαλυμμένη. Η αρπαγή της περιουσίας, η εξαθλίωση, η φτώχεια, η ανεργία, η έλλειψη κοινωνικής δικαιοσύνης, η ανισότητα, η κατάθλιψη, η αυτοκτονία η μετανάστευση αλλά και πλέον -νέες είσοδοι για το 2011- η πείνα, η έλλειψη στέγης και η έλλειψη ασφάλειας και περίθαλψης, όλα αυτά είναι η μη φυσική βία που χρησιμοποιεί το κράτος για να υπερασπίσει τα συμφέροντα των ολιγαρχών. Και όσοι αγανακτισμένοι, τσακισμένοι από τη συγκεκαλυμμένη βία που λέγαμε, ευδαιμονίστηκαν στην ψευδαίσθηση ότι τα σώματα ασφαλείας είναι φίλοι τους κατάλαβαν πολύ καλά φέτος τίνος τα συμφέροντα αυτά υπερασπίζουν.

Η τρίτη μορφή της πολιτικής βίας που άκμασε αυτή τη χρονιά, η παρακρατική, βγήκε και επίσημα στο προσκήνιο. Η ιδεολογική της ταυτότητα, η μισαλλόδοξη δηλαδή σκοταδιστική ακροδεξιά, επί χρόνια νόμιμη στις τηλεοράσεις, νομιμοποιήθηκε ξανά μετά τη χούντα από το ελληνικό κράτος με μερικές υπουργικές καρέκλες και την ακάθεκτη προέλαση του παπαδαριού. Τα εκτελεστικά της όργανα, τα χρυσαυγίτικα ανθρωποειδή, που με την ανθρωπιστικά -έστω- αδιανόητη ασυλεία που η κυβερνώσα συγκατοίκηση επιτρέπει, στόχευσαν δημόσια και ανοιχτά φέτος ανθρώπους ευάλωτους, εξαθλιωμένους και απάτριδες κατατέμνοντας στη πραγματικότητα με την παθητικότητα που η κοινωνία τους αντιστάθηκε το τελευταίο απομεινάρι ανθρωπιάς σε αυτή.

Δημοκρατία

Η επιβολή μη εκλεγμένου πρωθυπουργού και η δαιμονοποίηση των εκλογών ως τη πλέον πολιτικά ορθή μέθοδος να αποφασίσει ο λαός για την ίδια του τη τύχη φανέρωσε ότι η προσφιλής των δυναστών μας φράση «στη δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα» σημαίνει στη πραγματικότητα την αυτοκατάργησή της ως την αποτελεσματικότερη διέξοδο όταν απαιτηθεί. Δεν είμαστε μόνοι μας σε αυτό, βέβαια, συνέβη και στη Ιταλία και (εμμέσως) στην Ισπανία, και είχε προηγηθεί και στην ίδια τη δομή της ΕΕ νωρίτερα ο καπιταλισμός και το συμφέρον των ολίγων να υπερισχύει έναντι του σημαντικότερου λόγου υπερηφάνειας της δυτικής Ευρώπης, της δημοκρατικής της πολιτείας. Πριν από την πρακτική κατάργηση της δημοκρατίας βέβαια, όχι ότι οι Έλληνες βίωναν και καμιά σπουδαία δημοκρατία. Απλά φέτος είδαν πιο καθαρά ότι η πλειοψηφεία των εκπροσώπων τους χρησιμοποίησαν το σύνταγμα για να σκουπίσουν τις ακαθαρσίες που παρήχθησαν μετά το παρατεταμένο φαγοπότι των ιδίων και των αφεντικών τους. Α, και ότι αν η δεξιά ήταν πάντα η διανοητική καθυστέρηση στην οραματική ενσάρκωση της δημοκρατίας στην Ελλάδα, το πασόκ υπήρξε πάντα ο καρκίνος που κατασπάρασσε τις σάρκες της.